Akıllı arabalar sürücüleri rahatlatarak güvenli sürüşler sağlıyor. Trafikteki konforun artması için arabalar ile birlikte akıllı yollar üzerinde çalışılıyor. Bu noktada Japonya’da ve Avrupa’da geliştirilmekte olan akıllı yol projeleri bu soruna çözüm getirecek.
Zamanımızda birçok kişi trafik kazaları nedeniyle maalesef hayatlarını kaybetmektedir. Bu kazaları elbette sebep olan çok fazla şeyler söylenebilmektedir. Lakin muhakkak önemli sebeplerinden biri de yolların fizikselel bozukluğu yada yetersizliğidir. İşte geliştirilen akıllı yollar projesi ile bu kazaların önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Hem sürücüler için sürüş konforu en üst seviyeye çıkarılacaktır. Peki nedir bu akıllı yollar? Özellikleri nelerdir ? Türkiye’de var mıdır? kısaca anlattık.
Akıllı Yol Nedir?
Trafik için en heyecan veren projelerden biridir. Akıllı yollar ile amaç trafiğin düzenlenmesini aktif olarak sağlamak, yönetebilmek ve kontrol edebilmektir. Bunun için yenilikçi olan inovatif ulaşım sistemleri kullanılmaktadır. Bu sistemler ile ulaşım üzerinde bulunan trafiğin kontrolü, denetimi anlık olarak gerçekleşmektedir.
Akıllı yollar için yol ile aracın haberleşmesi ve trafiğin yönetilmesi denilebilir. Bu sistem zamanla aracın araçlara haberleşmesi ve yolların araçlarla haberleşeceği bir sistem olarak gelişmeye devam edacektir. Akıllı yolların ilk örneği 2006 tarihinde İngiltere’de yapılmıştır. Bu yollarda anlık olarak hız sınırlarının değişebilmesi, trafik yoğunluğuna göre anlık yönlendirmeler yapılabilmesi gibi bir çok önemli özellikler vardı.
Avrupada Akıllı Yol Teknoljileri
Bu yol Avrupa’da akıllı yol omurgası olarak kabul edilmekte. Üç ülke dışında Fransa, Polonya ve Çek Cumhuriyeti de aynı standartları kabul ederek omurga durumundaki bu ilk yola bağlanma planları yapıyorlar. Başka AB ülkelerinin de zamanla sisteme entegre olması beklenmektedir. Akıllı yol konusunda Dünya lideri Japonya kabul ediliyor. Yolla ilgili sürücülere verilen bilgiler arasında koşullara göre anında değişen hız sınırlamaları da var. Havanın açık ve kuru, trafiğin de az olduğu zamanlarda hız sınırı yükseltilirken, koşular değiştiğinde hız sınırı indiriliyor.
Çeşitli sensörlerden toplanan bilgiler değerlendirilip işlendikten sonra sürücülere telsiz (radyo) ve kızıl ötesi sistemlerle ulaştırılıyor. ABD bu konuda henüz hala araştırma ve deneme aşamasında. Finansal sorunlardan dolayı uygulamaya geçebilmiş değiller. Japonya’nın avantajının bir ada devleti olması, önemli ana yolların fazla uzun olmaması, tek merkezden standart konması ve yönetilmesi olarak gösteriliyor.
Akıllı Yol Örnekleri
Ortak standartların konması ve onlara çok önemli görünüyor. Örneğin yolda çalışma yapan bir makine veya işçi grubu varsa, bunun her anki durumu otomatik olarak sisteme iletilmek zorunda. Yolların sisteme eksiksiz entegre olması hem zorunlu hem de küçük olmayan bir yatırım ve çalışma getirmektedir. 
Kameralar, sensörler ve antenler nerelere konacak, iletişim altyapısı nasıl çalışacak, bunlar kaça mal olacak sorularına yanıtlar elbette kolay değildir.
Hollanda’nın Helmond kentinde 8 Km uzunluğundaki deneme yolunda her 100 metrede bir kamera, her 500 metrede bir Wifi anteni ve sayısız sensör yerleştirilmiştir. Her arabanın konumu ve hızı saniyede 10 kez ölçülmektedir. 
Deneme pistinde öğrenilen gerçeklerden birine göre, yolda ani fren yaparak yavaşlayan veya duran bir arabanın bilgisi anında 1-2 kilometre geriye bildirilebilirse, arkadan gelen arabaların yavaşlayarak trafiğin durmadan akması sağlanabiliyor.
Birkaç saniye sonra gene hareket edilse bile bir kuyruk oluşuyor, ve trafik olumsuz etkileniyor. Akıllı yollar geliştikçe ve akıllı arabalar ilerde sisteme girdikçe, adresten adrese otomatik gitmek mümkün olacak; o zaman yol işaretlerine de gerek kalmayacak. İnsan gecikmesi devrede olmayınca araba hızları da artarak örneğin 200 km/saat düzeylerine çıkabilecektir.
Örneğin Hollanda “Akıllı yol” projesini hayata geçiren ülkelerden birisidir. Amsterdam’ın güneyindeki Oss kenti Otoyolu şerit ve yol çizgileri fosforlarla aydınlatılmaktadır. Yalaşık 500 kilometre uzunluğundaki yolda yapılan uygulama ile trafik kazalarının azaltılması ve enerji tasarrufu sağlanıyor. Özel bir boyayla boyanan şeritlerinin gündüz depoladıkları ışık, gece 8 saate kadar yolu aydınlatabilmektrdir. Işığı karanlıkta yansıtmasıyla şerit ve yol çizgileri, gece yolculuk yapanların işlerini hayli kolaylaştırıyor.
Türkiye’de Akıllı Yol Var mı?
Türkiye’de akıllı yollar yapımına başlanmıştır. İlk olarak 330 km uzunluğa Ankara ve Niğde şehirleri arasında yapımıştır. Bu otoyolda yaklaşık 1.5 milyon metre alana sahip fiber optik kablo altyapısı vardır. On tane meteoroloji ölçüm alanı ile 700’e yakın dijital alan bulunmaktadır. Ankara Niğde şehirleri arasında yapılan bu yol ulaşım süresini kısalttığı gibi denetleme, kontrol ve daha birçok özel ölçüm imkanı vermektedir.
Çok uzak olmayan yakın gelcekte olacak olan akıllı yol uygulamalarıyla hayatımız daha da kolaylaşacak ve yaşam standartlarımızı arttıracaktır. Akıllı telefonlarımıza entegre olan uygulamarla trafik sıkışıklığından kurtulabilecek ve alternatif rotaları gerçek zamanlı geçebileceğiz. Hem yakıt tasarrufu sağlayacak hem stresli yolculuklardan da kurtulmuş olacağız.
Akıllı yollar ile sensörler ve akıllı uygulamaların kullanımını ile trafik kazaları azalacaktır. Akıllı Yollar’da güneş enerjisi kullanması önemli bir avantaj sağlayacaktır. Geleceğin yollarında buzları eritilebilecek, sokaklar temizlenebilecektir. Akıllı yolların aydınlatma sistemleri bu yollarda kullanılarak önemli oranda enerji tasarrufu olacaktır. Photo-luminescent ismi verilen boyalar Hollanda’da kullanılmaktadır. Bu boyalar gündüz güneşle şarj olarak gece yolları aydınlatmaktadır.
Makine Mühendisi Nasıl Olunur, Maaşları Ne Kadar? konulu makalemiz hakkında bilgi almak için linke tıklayınız.
