Narsizm bir kişilik bozukluğu olup bu yazımızda narsizizm ve çocuk konusunu işleyeceğiz. Narsizimin kökenleri konusunda iki değişik bilimsel kuram ileri sürülmüş bulunuyor. Sosyal öğrenme kuramına göre narsizim ebeveynin çocuğa aşırı değer vermesinin bir sonucudur.
Aileler altı aylık dönemlerde dört kez ziyaret edilerek çocuklar ve ebeveynleri ile ilgili veriler toplandı. Altı ay aralıklarla dört kez çocukların kendine güven, narsizim, ebeveynin ilgi, yakınlık ve çocuklarını değerlendirme dereceleri testlerle belirlendi.
Narsizm ve Çocuk İlişkisi
ABD Bilimler Akademisi dergisinde ( PNAS, Proceedings Of The National Academy of Sciences) Mart ayında yayımlanan bir makaleye göre çocukları fazla övmek onları narsist olmasında etken. Ohio Eyalet Üniversitesi’nde yapılan araştırmada, 7 ile 11 yaşları arasında 565 çocuk iki yıllık bir süre içinde izlendi.
Araştırmada kendi çocuklarının diğerlerinden daha üstün ve özel olduğunu düşünen ve öyle davranan ailelerin çocuklarının daha narsist eğilimli oldukları ortaya çıktı. Araştırmanın yürütücüsü olan psikoloji profesörü Brad Bushman’a göre çocuklara kendilerinin öteki çocuklardan daha üstün oldukları söylenince buna inanıyorlar. Bu inanç hem o çocuklar, hem de toplum için iyi değil. Böyle davranışlar kendine güvenden çok, farklı bir davranış biçimi olan narsizime yol açıyor.
Kendine güven kendinin diğerleri kadar iyi olduğu inancı iken, narsizim ise üstünlük iddiasıdır. Bu fark toplumda çok değişik davranış biçimleri olarak görülmekte.
Psikoanalitik kurama göre ise, narsizim ebeveynin yeterince ilgi ve yakınlık göstermemesinin bir sonucu. Araştırma bu iki kuramı karşılıklı değerlendirerek hangisinin daha doğru olduğu yolunda bir açıklık getirdi. Sonuçlar sosyal öğrenme kuramını doğrular yönde ortaya çıktı.
Psikoanalitik görüşü ise desteklemedi. Buna göre narsizim, ebeveynin ilgi veyakınlık azlığının değil, çocuklarını aşırı değerlendirmesinin bir sonucu. Çocuk anne ve babanın kendisi hakkında şişirilmiş görüşlerini içselleştiriyor. “Ben üstünüm, benim özel haklarım var” inancına kapılıyor. Bu inanç da çevresiyle çatışmalara yol açabiliyor.
Yine araştırmanın bir başka önemli sonucuna göre, kendine güven ebeveynin ilgi ve sıcak yakınlığına bağlı. Gösterilen sevgi, başarı durumunda takdir, çocuğa öz güven sağlarken aşırı değerli gösterme narsizim tohumları ekiyor.
Narsizimin batı toplumlarında son yıllarda arttığı gözlenmekte. Bu artış toplumda saldırganlık ve şiddeti de beraberinde getirmekte. Narsist bireyler kendilerini üstün gördükleri için karşılarından özel davranış bekliyorlar.
Başarılarını abartıyor, başarısızlık durumlarında da ise sinirleniyor, saldırgan oluyor ve şiddete başvurabiliyorlar. Toplumda giderek artan biçimde görülmeye başlanan bu olgunun kökenlerini anlamak önemli görülmekte. Ebeveynlerin eğitimi zamanla narsizim sorununa kısmi bir çözüm getirebilir.
Narsizizm ve çocuk konusunda bilgiler verdik. Çocuk Eğitiminde Yapılan Önemli Hatalar konusunda bilgiler almak için linki tıklayınız. Ayrıca Psk. Fazilet Seyitoğlu bu konu hakkında bilgiler vermektedir.