Anksiyete insanlar arasında kaygı bozukluğu bilinmekle beraber psikolojik rahatsızlıklar arasında bulunur. Kaygı aşırıya gitmeden olsa elbette sorun değildir. Ancak orantısız bir şekilde aşırı endişe ve kaygı olsa ve bu süreklilik arz etse sorun olmaya başlayacaktır.
Esasen kaygı bir tehlikenin ya da tehdidin neticesinde hepimizde ortaya çıkabilen doğal bir duygudur. Yapılması gereken bir iş, bir sınav, sağlık ile ilgili endişeler, ailevi sorunlar, maddi sorunlar hepimizde kaygı oluşturabilir. Hepimiz hayatımızda bir değişiklik meydana gelebilir, yeni bir durumun çıkması ve alışma süreci olabilir, hepimiz bir seçim yapmak zorunda olabiliriz, belirsizlikler olabilir bunların hepsi de ortaya çıkan kaygılarda normaldir.
Bu tür kaygılar bir noktada iyidir bile diyebiliriz. Zira bir ölçüde olsa sorunlarla başa çıkmak noktasında hazırlıklı oluruz. Tehlike oluşabilecek durumunda karar vermek ve hazırlıklı olmak olanağını sağlar. Bu tür günlük oluşan kaygılar hafif olmakta ve baş edilebilir seviyededir.
Anksiyete Nedir?
Lakin kaygı süresi uzarsa, şiddeti artarsa ve günlük hayatımızı etkilemeye başlarsa bunun sonucunda anksiyete bozukluğu dediğimiz olay meydana gelir. Anksiyetede sürekli olarak tedirginlik vardır ve bilinçaltında devamlı kendini hissettirmektedir. İlerlerse bunaltıcı derecede stres meydana gelebilir.
Anksiyetenin Belirtileri
- Panik olmak, korku ve huzursuzluk içinde olmak
- Endişeli olma hali
- Ruhsal durumlarda oluşan değişiklikler
- Sakin duramamak
- Uyku problemi oluşması
- Uyuşmuş ya da karıncalanan eller, ayaklar
- Nefes darlığı oluşması
- Ağızda kuruluk
- Kalp çarpması
- Mide bulanması
- Baş dönmesini
Anksiyete ile ilaç kullanmadan başa çıkmanın yolları
Toplum olarak maalesef çok ilaç kullandığımız ortadır. Aşırı stres ve kaygı ile ortaya çıkan bu durunda da ilaç kullanmadan yapabileceklerimiz elbette vardır. Bunun için protein ve sağlıklı yağ tüketmek (şeker ve işlenmiş karbonhidratlardan uzak durmak) düzenli olarak yemek yemek, yanınızda sağlıklı bir atıştırmalık bulundurmak (fındık, fıstık, ceviz gibi kabuklu yemişler, çikolata gibi)
Kafein içeren şeylerden uzak durmak zira kafein sinir sistemimizi savaşa hazır hale getiriyor. Eğer çok tüketiyorsak azaltmak bu noktada faydalı olabilir. Uykuyu almak kaliteli ve güzel bir uyku en güzel ilaçlardan biridir.
Egzersiz yapmak imkanı varsa spor yamak yapabileceğimiz en iyi aktivitelerden biridir. Az da olsa yürümek, evde olsun egzersiz hareketleri ve temiz hava almak kendimizi iyi hissettirecektir. Bunula birlikte aşırı derecede sizi zorlarsa bir uzmandan yardım olmayı da unutmayın.
Kuranda Anksiyete
Anksiteye yani kaygı ve endişeye düşüren nedenlerden birisi de hayatımızda manevi boşluklar olmasıdır. Zira bizler sadece maddi varlıklar değiliz. Bizde ruh ile birlikte ruha takılmış çok hisler duygular vardır.
Ruhun ve o hisler ile duyguların gıdası ise Allah’ı zikirden geçiyor. Bu hakikate işareten Taha Suresi 124. ayette “Kim de Benim zikrimden yüz çevirirse, artık onun için sıkıntılı bir geçim vardır” denilmektedir.
İslam ahlakını yaşamayanların hayatlarında devamlı üzüntü, sıkıntı ve stres vardır. Bu nedenle psikolojik kökenli bir çok hastalığa yakalanmaları kuvvetle muhtemeldir. Onların vücutları çok hızlı yıpranmakta ve kısa sürede yaşlanıp çökmekteler. Yaşadıkları ruhsal sıkıntının etkisi hayatın her noktasında kendisini gösterir.
Mümin olan inanan insanlar ise psikolojik yönden sağlıklı olur. Zira strese, üzüntüye, ümitsizliğe düşmediklerinden bedenen de ruhen de daha sağlıklı ve dinç kalırlar.
Bunun sırrı ise Allah’a tevekkül etmek, Allah’a güvenip dayanmak, her şeyde bir hayır vardır gözüyle bakmak, Allah’ın güzel vaat ve müjdelerini bilmek, bedeni helal ile beslemek ve ruhu kuranla namazla beslemek vardır. Tabii ki bu halin bizlere yansıması ve oranı islamı tam anlamıyla kavramak ve Kuran ahlakını hakkıyla yaşamak ile doğru orantılı olacağını unutmamalıyız.
Bu sıkıntılı stres ve kaygılara sebep olabilecek şeylerin çok olduğu zamanda bize lazım olan şey iman ve imanın kazandırdığı güzel ahlaktır. Bakınız bugün doktorlar, stresten korunmak için huzurlu ve sakin bir yapıya, rahat, güvenli ve endişelerden uzak bir psikolojiye sahip olunması gerektiğini söylüyorlar.
Bir ayet
Peki huzurlu ve rahat bir psikoloji nasıl olacak? Bu ancak Kuran’ın yaşanmasıyla imkan dahilinde olur. Nitekim Kuran’da Allah pek çok terde iman edenlerin üzerine “güven duygusu ve huzur” indirdiğini beyan etmektedir. Örneğin Nahl suresi 97. ayette “Erkek olsun, kadın olsun, bir mü’min olarak kim salih bir amelde bulunursa, hiç şüphesiz Biz onu güzel bir hayatla yaşatırız ve onların karşılığını, yaptıklarının en güzeliyle muhakkak veririz.” diyerek bu hakikate işaret eder.
Sanırım anksiyete, psikolojik hastalıklar arasında insanın kendi kendine müdahalede bulunabileceği nadir hastalıklardan. O zaman asla pes etme. Her koşulda yine de aynanın karşısına geçip kendine gülümseyebilecek yapabilecek başarabilecek olduğunu bil. Zira hayattasın ve tüm zorlukların üstesinden gelebilirsin. Bu konuya benzer olan Depresyon Nedir? konulu makalemizi okuyarak daha geniş bilgelere ulaşabilirsiniz.
