Zamanımızda birçok insan etkili iletişim ve sosyal becerilerini geliştirmek için gerekli gayreti göstermiyor. Bilgisayar başında zaman geçirmek iyi bir iletişime katkı sağlamıyor.
Günlük yaşamımızda hızlı bir şekilde bilgi almak istiyoruz. Ayaküstü konuşmalarla geçiyor günümüz, karşımızdaki kişinin nasıl olduğu gününün nasıl geçtiğini merak bile etmiyoruz çoğu zaman. Halbuki etkili iletişim iş hayatında çok daha önemlidir.
Etkili İltişim Nedir?
Etkili iletişim karşı tarafa anlatmak istediğimiz şeyleri kısa zamanda ve net olarak iletmektir. Hele günümüzde sözlü ya da sözsüz olarak iyi bir iletişim yeteneğine sahip olmak önemli bir hale gelmiştir. Kendinizi doğru anlatmak, yanlış anlaşılmaya sebebiyet vermemek ve meslek hayatında başarılı olmak için iletişim önemli bir rol oynar.
Etkili İletişimin İlk Adımı Nedir
Etkili iletişim kurarken karşı tarafta bulunan kişiye güven vermek iletişimde ilk adımdır. İletişimin kökeninde saygı vardır. Unutmayalım ki saygı duymamadan insanlara iletişim kuramayız. Saygı yok ise sağlıklı bir iletişimde yoktur.
İyi Bir İletişimin Temeli Nedir?
Karşımızda bulunan kişileri olduğu gibi kabul etmek önemlidir. Bir kişinin kabul edildiğini hissetmesi, saygı duyulduğunu hissetmesi iletişimin temel noktalarındandır.
Lakin “kabul etme” demek karşımızdaki kilinin her söylediğini onaylamak, fikirlerini tüm yorumlarını kabullenmek değildir. Karşı taraf zıt kutuplarda olsa bile onu dinlemek ve saygı duymaktır.
Etkili iletişim bir sistem ise bunun temellerinden birisi de güzel bir dinlemedir. Güzel bir dinleyici, karşıdakinin sadece söylediklerini değil, mimikleri, eli, kolu ve bedeniyle yaptıklarını da duyarlıdır. Zira yüz ifadesi, el ve kol hareketleri, bedenin duruşu, sesin tonu sözsüz iletişimin parçalarıdır.
İyi Bir Dinleyicinin Özellikleri
- Dikkatli bir şekilde dinler
- Sözünü kesmeden dinler.
- Onunla göz teması kurar.
- Son sözü söyleyen ben olayım demez
- Onu dinlerken ona vereceği cevabı düşünmez.
- Yargılama, suçlama ve önyargı ile dinlemez.
- Karşıyı anlamaya çalışır.
- Onu dinlerken başka bir işle uğraşmaz.
- Konuşmacının hem sözlerine hem sözsüz mesajlarına dikkat eder.
- Konuşmacıyı anladığını gösteren ifadelerde ve mimiklerde bulunur.
Etkili İletişim Nasıl Olur?
Etkili iletişim kendinizi net bir şekilde ifade etmeniz ve karşıdaki kişinin anlatılanı net bir şekilde anlaması ile olur. Yani anlatılanın en doğru şekilde anlaşılmasıdır.
Bu noktada iyi bir dinleyici olmak ve empati kurmak oldukça önemlidir. Hani onu dinlerken onu dinlemek yerine ne söyleyeceğinizi tasarlamak işte bu kötü dinleyici manasına gelir.
Dikkat edilmesi gereken noktalardan birisi de pozitif bir beden diline sahip olunmasıdır. Bu şekilde karşıdaki kişi bizi algılamaya anlamaya daha açık hale gelir. Negatif bir beden dili yani somurtmak, göz teması kurmamak, sert hareketler yapmak, alaycı bir şekilde gülmek, küçümsemek iletişimi baltalar.
Etkili iletişimde diksiyon önemli bir noktadır. Diksiyon iletişim esnasında kişinin hali, hareketi, kelime telaffuz biçimini ve davranışlarını ifade eder. Diksiyon özellikle topluluk önünde konuşma yaparken öne çıkmaktadır. Bununla beraber bütün iletişim türleri içinde önemli bir yeri vardır. Neyi nasıl ifade ettiğiniz önemlidir.
İyi bir iletişimde gözlem yeteneğine sahip olmakta önemlidir. Konuşan kişi düşüncelerini kelimeye dökerken bir taraftan da dinleyicileri iyi bir şekilde gözlemlemelidir. Gözlem yeteneği iyi olursa ifadelerin dinleyicilerde nasıl bir etki oluşturduğunu bilebilir ona göre strateji geliştirebilir.
Etkili İletişim Becerileri
1- Yüz yüze iletişim kurmayı deneyin. İletişimin en önemli ögesi yüz yüze görüşmektir. Mesaj çekmek, yazışma yapmak, e-mail atmak ondan sonra gelecek araçlardır. Bu yüzden imkân nispetinde yüz yüze konuşulmalı ondan sonra diğer araçlara bakılmalıdır.
2- Dinlemeyi bilmek dinleme yeteneğini geliştirmek için çaba harcayın. İyi bir dinleyici her zaman bir adım öndedir. Karşıdakini anlar çözümler ona göre hareket eder. Dinlemeyen ise sadece kendi diyeceklerine odaklanır strateji geliştiremez.
Bu noktada özellikle çocuklara konuşurken iyi bir dinleyici olmak önemlidir. Onları anlamak kendilerini anlatmalarına fırsat vermek, duylarını aktarmalarına olanak vermek önemlidir. Onları dinlemeden hemen nasihat vermek bir hatadır.
3- İyi bir iletişimde duygularınızı kontrol edebilmelisiniz. İnsanız ve duygularımız var. Ama bazen oluyor ki kendimizi duygularımıza kaptırabiliyoruz. Bazen de bu duygular sebebiyle istenmeyen sonuçlar çıkabiliyor. Bu nedenle duygularınızı yönetmeyi bilmeliyiz. Gerektiği yerde duygularımızı kullanmayı gerektiği yerde onun esiri olmamayı bilmeliyiz.
4- İletişim becerilerimiz nasıl bunun geri bildirimini almaktan çekinmeyiniz. Birisiyle bir konuşma yaptınız yada bir sunum gerçekleştirdiniz performansınızı sorgulamak ve geri dönüşleri dikkate almak emin olun size katkı sağlayacaktır.
5- Eğer bir sunum yapacaksanız önemli bir iş görüşmesi yapacaksanız ondan önce bir prova yapabilirsiniz. Bu prova ile eksikliklerinizi görerek önceden önleminizi alabilirsiniz.
Etkili İletişimde Yapılan Hatalar
- Karşıya emir vermek
- Tehdit dili kullanmak
- Sık sık uyarıda bulunmak
- Konuyu mecrasından saptırmak
- Alay etmek
- Kişiyi sınamak
- Karşıya öğüt vermek
- Set eleştirmek
- Yargılayarak hüküm vermek
- Ona nutuk çekmek
- Onu suçlamak
Etkili iletişim zamanımızda oldukça önem arz ediyor. Kendimizi geliştirmek için eğitimler almak, bol kitap okumak gerektiğinde diksiyon eğitimi almak hatta duruma bağlı olarak psikolojik eğitim almak bile düşünülebilir. Unutmayın değişim ancak istemekle, eğitimle ve çabayla olur.