Kanlı Ay tutulması nedir haberlerini devamlı olarak duyuyoruz. Dünyamızın tek uydusu olan Ay zamana, tutulmaya ve göründüğü yere bağlı olarak kırmızının tüm renkleriyle gökyüzünde görsel bir şölen sunuyor.
Bilindiği gibi Ay tutulmasında Dünya’nın gölgesi Ay üzerine düşerek Ay’ı kısmen veya tamamen görünmez kılar. Yani gece vaktinin tam ortalarında Ay’ın önce görünmez olması ve sonra da tekrar görünmesi eski devirlerde güneş tutulması kadar etkili olmasa da ilginç ve merak uyandıran bir olaydır.
Kanlı Ay Tutulması Nedir?
Güneş tutulmasında olduğu gibi Ay tutulmasında da Güneş, Dünya ve Ay bir hizaya gelir. Şayet ortada Ay bulunursa Güneş’i perdelediğinden Güneş tutulması; eğer ortada Dünya var ise Ay’ı gölgelediğinden buna da Ay tutulması denilmektedir.
Ay, Dünya çevresinde ortalama 29 günde bir tur atar. Fakat her döndüğünde Güneş veya Ay tutulması olmaz. Çünkü Dünya’nın yörünge düzlemi (ki buna ekliptik denir) ile Ay’ın yörünge düzlemi çakışmaz. Yani aralarında bir açı vardır. Dünyanın uydusu Ay Güneş-Dünya çizgisinin bazen altında bazen de üstünde kalmaktadır. Tam o çizgi üstüne geldiğinde ise tutulma olur.
Ay tutulması olduğunda onun 2 hafta öncesi veya sonrasında Güneş tutulması da olmaktadır. Dünya çap olarak Ay’ınkinden dört kat daha büyük olduğu için Ay tutulması birkaç saat sürerken Güneş tutulması dakikalarla ifade edilmektedir. Eğer Dünya’nın gölgesi Ay’ı tamamen kaplıyorsa ona tam Ay tutulması, kısmen kaplıyorsa kısmi Ay tutulması denilmektedir.
Buna karşılık olarak tam olan bir Güneş tutulması Dünya’da sadece 267 km çapında bir alanı karanlıkta bırakmaktadır. Her yıl iki defa kısmi veya tamamen Ay tutulması olur. Tetrad denen bu olay 15 Nisan 2014, 8 Ekim 2014, 4 Nisan 2015 ve 28 Eylül 2015 olmuştur.
Bu bilgilerden sonra Ay’ın kızıla göründüğü konusuna dönecek olursak, bunun sebebi gün doğumu veya gün batımında gökyüzünün kızarması ile aynı nedendendir. Güneş ışınları atmosferimizden geçerken kısa dalga boylarını oluşturan mavi ışık dağılırken, uzun dalga boyundaki kırmız ışık dağılmadan düz gitmektedir. Bu sebeple gün ortasında gökyüzü maviyken, gün doğarken veya batarken kızıla dönmektedir.
Tam Ay tutulmasında da Dünyanın atmosferinden geçen Güneş ışınlarındaki mavi ve yeşil bileşenler dağılarak yok olurken Ay’ı kırmızı bileşenler aydınlatır. Kırmızı ışıkla aydınlanan Ay da kırmızı görünmüş olur..