Dünya üzerinde hemen hemen her ülkede bulunan fakat Akdeniz ülkelerinde daha fazla karşılaşılan şarbon vakalarında son dönemlerde hızla azalma olsa da ülkemizde yaklaşık 150 kişi civarında şarbon hastalığı olduğu tahmin edilmektedir.
Zaman zaman ölümle sonuçlanabilen Şarbon hastalığı nedir? Şarbon nasıl bulaşır? Şarbon hastalığı nasıl tedavi edilir? Şarbon belirtileri nelerdir?İşte şarbon ile ilgili merak edilenler bu yazımızda.
Peki ölümle sonuçlanabilen şarbon hastalığı nedir?
Şarbon Nedir? Şarbon Hastalığı Nedir?
İnsandan insana bulaşmayan fakat ot yiyen hayvanlar ile temas halinde insana geçebilen kimi zaman sonuçları ölüm olabilen bir hastalıktır şarbon. Bacillus antracis adı verilen toprak ve meralarda bulunabilen bir bakterinin temas veya hava yolu ile insana bulaşması sonucunda ortaya çıkan hastalıktır. Şarbona karşı geliştirilmiş olan aşının %90 civarında koruyucu etkisi olduğu tahmin edilmektedir.
Şarbon Hastalığı Nasıl Bulaşır
Şarbon hastalığı veya şarbon mikrobu insana temel olarak dört farklı şekilde bulaşabilir.
1 – Şarbonlu hayvanlar ile dolaylı veya direk temas ederek.
2 – Şarbonlu hayvanların kesimi veya etinin yenmesi ile
3 – Şarbonlu hayvanların sanayi sektörünce kullanılan deri, yün ve kılları ile
4 – Dikkat edilmez ise şarbon araştırması halinde laboratuvar çalışmaları esnasında
Şarbon insandan insana bulaşabilen bir hastalık değildir.
Şarbon Belirtileri Nelerdir? Şarbon Hastalığının Belirtileri.
3 farklı şekilde şarbon hastalığı tipi bulunmaktadır. Deri, akciğer ve sindirim sistemi şarbonu olmak üzere değerlendirilen şarbon belirtileri genellikle insan ve hayvanlarda aynıdır.
Deri Şarbonu:
En sık görülen şarbon tipidir. Hayvanlarda bulunan şarbon mikrobu veya bakterisinin deri ile olan teması sonucunda, deri üzerinde bulunan yara veya kesikleri kullanarak vücuda bulaşması ile karşılaşılır. Deri üzerinde bir takım yaralar meydana getirir. Kısa süre içerisinde deri üzerindeki yaranın ortasında bir siyahlık oluşur. Ateş, bulantı ve kusma görülebilir. Yara üzerinde bir ağrı ve sancı pek görülmese de yara da bulunan siyahlığın etrafı sertleşir ve çıban şeklini alır. Çoban çıbanı veya kara çıban olarak tanınan çıban görünümlü yara aslında şarbondur. Tedavi edilmez ise sonucu ölüm olabilir.
Akçiğer Şarbonu:
Anlaşıldığı üzere hava yolu ile bulaşan şarbon tipidir. Mikrop akçiğer üzerine yerleşerek yaralar oluşmasına sebep olur. Akçiğer bu yaralar sayesinde görevini tam olarak ifa edemez ve kişi nefes alma problemleri ile karşılaşır. Mikrop vücuda girdikten sonra yaklaşık bir hafta içerisinde belirtilerini göstermeye başla. Başta grip veya soğuk algınlığı izlenimini yaratır. Lenf bezlerinde şişme başlar kişi ateşlenir ve nefes alma güçleşir. Hasta resmen şoka girebilir tedavisi çok önemlidir. Aksi taktirde hastalık ölümle sonuçlanabilir.
Sindirim Sistemi Şarbonu:
Bunu da tahmin etmek zor değildir. Şarbon hatalığına yakalanmış hayvanın etinin yenmesi sonucunda ortaya çıkar. En fazla ölüm vakası yaşanan şarbon tipidir. Etlerin iyi pişmesi bu şarbon tipinin karşılaşılmaması adına çok önemlidir. Sindirim sisteminin tamamen iflas etmesine yol açabilir. Kan kusma, kanlı dışkı gibi ciddi belirtileri vardır. Hastalık çok hızlı yayılır. Sonuçları maalesef ki ağırdır. Erken teşhisi dahi çoğu zaman ölümle sonuçlanır.
Şarbon Tedavisi. Şarbon Hastalığı Hasıl Tedavi Edilir.
3 Farklı şarbon tipi için genelde 2 farklı tedavi uygulanır. Deri şarbonun da deri üzerine uygulanan merhem ve kremler ile pansuman yolu izlenir. Ağırlığına göre antibiyotik kullanılabilir. Akçiğer ve sindirim sistemi şarbonunda ise direk antibiyotik tedavisi uygulanarak kan değerleri sürekli takip edilir. Hastalığın etken teşhisi çok önemlidir. İnsan da insana bulaşabilen bir hastalık olmadığından hasta yakınları karantinaya alınmaz ve herhangi bir tedavi uygulanmaz. Genel olarak test sonuçlarına göre hareket edilir.
