Dünya üzerinde milyonlarca insan safra kesesi taşlarından muzdariptir ve bunların yaklaşık %65’inden fazlasını kadınlar oluşturmaktadır. Safra kesesi taşları ve safra kesesi sorunları anne adaylarını da olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Ancak bu durum bebek için düşünüldüğü gibi zararlı değildir. Peki hamilelikte safra kesesi ağrısına ne iyi gelir. Gebelikte safra kesesi ağrıları nasıl giderilir. İşte safra kesesi ile ilgili tüm merak ettikleriniz.
Biliyoz ekibi olarak gittikçe artan safra kesesi sorunlarını sizler için araştırdık. Sadece Amerika’da 25 milyondan fazla kişinin etkilendiği dünya üzerinde 100 milyondan fazla kişinin yaşadığı safra kesesi dosyasını sizler için ortaya sermeye karar verdik. İşte hamile kadınlarında sıklıkla sorun yaşadığı safra kesesi ile ilgili bilinmesi gerekenler.
Bu yazımızı şu başlıklar altında toplayarak sizleri bilgilendirmek istedik. Sizde çevrenizdeki kişilere destek olmak amacı ile yazımızı sosyal medya hesaplarınızdan paylaşabilirsiniz
- Safra kesesi nedir?
- Gebelikte safra kesesi taşlarına ne sebep olur, neden oluşur?
- Hamilelikte safra kesesi taşı belirtileri nelerdir?
- Hamilelikte safra kesesi problemlerinin çeşitleri.
- Safra kesesi sorunlarının teşhisi
- Gebelikte safra kesesi sorunlarının tedavisi
- Gebelikte safra kesesi sorunları nasıl önlenir?
- Hamilelikte safra kesesi diyeti.
- Hamilelikte safra kesesi sorunları ile ilgili sıkça sorulan sorular
Safra kesesi nedir?
Safra kesesi karaciğerin alt tarafında bulunan küçük bir organdır. Karaciğer tarafından üretilen ekstra safrayı yağların sindirilmesine yardımcı olmak için depolar. Yiyecekler midenizde hareket ettikçe, safra kesesi biriktrdiği safra suyunu yağları sindirmek için ince bağırsağa gönderir.
Bazen safra, safra kesesinde kalır, zamanla sertleşir ve safra kesesi taşları oluşur. Bu taşlar kanala girerek enfeksiyon ve ağrıya neden olabilir. Hamilelik, insanın safra kesesi ve safra kesesi taşlarına karşı savunmasız olduğu bir zamandır. Safra kesesi sorunları rahatsızlığa ve acıya neden olur ve bu nedenle zamanında tedavi edilmesi gerekir.
Gebelikte safra kesesi taşlarına ne sebep olur, neden oluşur?
Kadınların safra kesesi taşları veya safra kesesi hastalıkları geçirme oranı erkeklere göre daha fazladır. Hamilelik sırasında, aşağıdaki faktörlerden herhangi biri durumdan sorumlu olabilir
Östrojen hormonu: Hamilelikte östrojen, progesteronu azaltan ve safra kesesini boşaltan kolesterolü arttırır. Bu, hamile kadınlar için safra kesesi problemleri riskini arttırır. Östrojen tedavisi riski arttırır.
Aşırı kilo: Vücutta daha fazla yağ olduğunda daha fazla östrojen üretilir. Bu nedenle, hamile kadınların sağlıklı bir hamilelik için kilolarını kontrol altında tutmaları önerilir.
Diyabet: Diyabetli kişilerde safra kesesi taşı ve safra kesesi problemleri görülmüştür. Bu nedenle, hamile olduğunuzda diyabetin kontrol altında olması gerekir.
Diğerleri: Gebelikte safra kesesi taşı veya safra kesesi hastalıklarının oluşumundan sorumlu diğer bazı faktörler arasında aile öyküsü, diyet ve safra kesesi ile ilgili herhangi bir problem vardır.
Hamilelikteki safra kesesi problemleri semptomlarında zamanla bunları tedavi etmek için bedensel değişikliklerinizi gözlemlemek önemlidir.
Hamilelikte safra kesesi taşı belirtileri nelerdir?
Aşağıdaki belirti ve bulgular safra kesesi problemleri olabileceği hakkında sizlere bilgi verecektir. Bu belirtilere dikkat etmeniz gerekir.
- Mide bulantısı
- Sararmış cilt ve gözler (sarılık)
- Karnın sağ üst veya orta kısmında şiddetli ağrı. Ağrı, kramp, keskin veya donuk olabilir,
- Yoğun kaşıntı
- Koyu renkli idrar
- Yorgunluk
- Depresyon
- İştah kaybı
Bu belirtiler hamileliğin genel belirtileri ile uyum gösterse de kendinizdeki değişiklikleri fark edebilmeniz önemlidir. Her hangi bir şüpheniz varsa bir uzmana danışmanız önerilir.
Hamilelikte safra kesesi problemlerinin çeşitleri
Enfeksiyon, iltihaplanma ve tıkanmadan kaynaklanabilecek farklı safra kesesi sorunları vardır. Hepsini tek tek inceleyelim.
1. Safra Taşı
Yeterli safra tuzu yoksa veya fazladan kolesterol varsa veya safra kesesi içeriğini uygun şekilde boşaltmazsa, sert taşların veya safra kesesi taşlarının oluşmasına neden olur. Safra kesesi taşları genellikle kalsiyum bilirubinat, kolesterol ve kalsiyum karbonattan oluşur.
Hamilelik sırasında üretilen progesteron hormonu vücudun kas dokusunun gevşemesine neden olur. Bu nedenle, safra yavaşlar, safra kesesi taşlarının ve safra kesesinin iltihabı gibi diğer enfeksiyonların gelişmesine yol açar.
2. Kolestaz
Vücudunuz hamilelik sırasında daha fazla östrojen ürettiğinden, bu durumun riski daha yüksektir. Artan östrojen seviyeleri safrada kolesterol konsantrasyonlarını artırabilir ve safra kesesi kasılmalarını azaltabilir. Kasılmaların yavaşlaması kolestaz (safra akışının azalması) olarak bilinir. Bazen ekstrahepatik kolestaz (karaciğer dışında gerçekleşen) ve intrahepatik kolestaz veya obstetrik kolestaz (karaciğerde meydana gelen) olarak adlandırılır.
Bu durum, amniyotik sıvıda bulunan mekonyum (bebeğin doğumdan önce dışkıdan geçmesi anlamına gelir), ölü doğum ve erken doğum gibi komplikasyonlara neden olabilir.
3. Biliyer kolik
Biliyer kolik, safra kanallarının tıkanması nedeniyle oluşur. Safra taş nedeniyle safra kesesinden çıkamıyorsa, safra kesesi içinde iltihaplanma veya enfeksiyona neden olabilir. Safranın salınmaması, yağların ince bağırsakta sindirilmemesi anlamına gelir. Bu, üst karın ve sırtta ağrı çekmeye neden olur. Ağrılar birkaç dakika ila birkaç saat sürebilir. Ağrıya bağlı olarak bulantı ve kusma bile yaşanabilir.
4. Safra kesesi çamuru / Biliyer çamuru
Safra kesesi aşırı kolesterol ile doldurulduğunda ve yeterli safra olmadığında ortaya çıkar. Safra, yağları emülsifiye eden ve böylece sindirim sistemine emilebilecekleri bir sabun gibidir. Yeterince safra yoksa, kalan yağ safra kesesi çamuru olarak adlandırılan çamurlu kovaya dönüşür.
Bazı durumlarda, çamur kalınlaşır ve safra kesesi taşlarına dönüşür. Bazılarında ise sadece kayboluyor. Ancak kalıcı kalırsa, doktor ilaç verebilir veya safra kesesine cerrahi olarak müdahale edebilir.
Bu durumların hepsi doğru tanı ile tespit edilebilir.
Safra kesesi sorunlarının teşhisi
- İlk trimesterde meydana gelen sabah hastalığı gibi safra kesesi hastalığı semptomlarını yaşayabilirsiniz. Ancak belirtiler ilk trimesterin dışında kalırsa, doktorunuz safra kesesi problemlerini test etmek için ultrason yapabilir.
- Kan testleri: Bu testler safra kesesi hastalıkları çok karmaşık olmadığında önerilir. Çok fazla miktarda beyaz kan hücresi, apse, iltihaplanma, yırtık safra kesesi veya enfeksiyona işaret eder. Ek olarak, safra kesesi problemlerini belirlemek için bilirubin, CRP, ESR ve Lipaz yönleri de kontrol edilir.
- Ultrason taraması: Gebelikte safra kesesi taşı aramak için en etkili yoldur. Profesyonel safra kanalı ve safra kesesi hakkında iyi bir görüş alabilir ve hatta bir dakikada sorun tespit edilebilir.
- Bilgisayarlı tomografi (BT): Safra kesesinde herhangi bir iltihaplanma veya safra kesesinin yırtılması bu işlemle kolayca fark edilebilir.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Bu yöntem eğer varsa safra taşı oluşumuna yardımcı olur.
- Tespit edilen soruna dayanarak, doktor tedavi yöntemini önerir.
Gebelikte safra kesesi sorunlarının tedavisi
Hamilelik sırasında safra kesesi ile ilgili küçük kaygılar cerrahi olmayan tedavilerle çözülebilir ve büyüklerin cerrahi yöntemlere ihtiyacı olacaktır.
Cerrahi olmayan tedaviler:
1. İlaçlar
Düşük dereceli ateş, bulantı, koyu renkli idrar ve benzeri enfeksiyon belirtileri gösterirseniz, doktorunuz antibiyotik tedavisi önerebilir. Ayrıca, kolestaz nedeniyle kaşıntınız varsa, kaşıntıyı azaltmak için ilaçlar verilir ve fetüs doğumunuza kadar yakından izlenir.
2. Sıvı değişimi
Biliyer kolik durum ağrı ve dehidratasyonu yönetmek için intravenöz sıvı replasmanı ile hastaneye yatmayı gerektirebilir. Birkaç gün içinde taburcu olacağınız için endişelenmenize gerek yoktur.
Cerrahi tedaviler
1. Laparoskopik kolesistektomi
Mesanenin tamamen boşalmasını önleyen ve enfeksiyon geliştiren safra kesesi taşları ameliyat gerektirir. Safra kesesi ameliyatı hamilelikte önerilen bir tedavi olmamakla birlikte, güvenle çıkarılması mümkündür. Bu prosedür, safra kesesinin, benzersiz aletlerin kullanımıyla ve karın içine küçük kesikler yaparak safra kesesinin çıkarılmasını içeren kolesistektomi olarak bilinir.
2. Endoskopik tedavi
Koledokolitiyazis, safra kanalında safra kesesi taşlarının varlığıdır. Bu safra taşları, ERCP (endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi) ile çıkarılabilir; bu, ince ve esnek bir borunun ağzınızdan ortak safra kanalının açıklığına kadar uzandığı bir prosedürdür.
Bir boya enjekte eder ve borunun ucundaki küçük bir kamera taşları daha iyi görmesini sağlar. Taşlar daha sonra tüpten çıkarılır. Bu işlem sırasında karın kısmı kapatılır, böylece radyasyon fetusa zarar vermez.
Gebelikte safra kesesi sorunları nasıl önlenir?
- Hamilelikte herhangi bir safra kesesi komplikasyonunu önlemek için aşağıdakileri bilgilere dikkat etmeniz gerekir.
- Kilonuzu kontrol altında tutmaya çalışın. Doğru yiyin ve aşırı yeme yemekten kaçının.
- Sağlıklı bir rutinin olması ve her gün egzersiz yapın. Yoga, yürüyüş ve germe egzersizleri yardımcı olabilir. Sağlık komplikasyonlarını önlemek için vücudunuzu zinde ve esnek tutun .
- Diyabetiniz varsa ve yüksek seviyelerde trigliserit varsa, daha büyük safra taşı riski olacaktır. Bu nedenle, diyabetik seviyelerinizi kontrol altında tutmalısınız .
- Diyetiniz ayrıca safra kesesi problemlerinin önlenmesinde rol oynar. Bunu bilmek için okumaya devam edin.
Hamilelikte safra kesesi diyeti
Eğer safra kesesi taşı gibi durumlar yaşıyorsanız, beslenme, safra kesesi problemlerinin ciddiyetinin azaltılmasında büyük rol oynayabilir.
1- Yağ tüketiminizi sınırlandırın
Yağ gıdalar safra kesesinde bir reaksiyonu tetikler ve büyük safra kesesi taşlarınız varsa ağrı kesinleşir. Bu nedenle diyet yağınızı sınırlamak safra taşı semptomlarını azaltacaktır. Örneğin, kırmızı et yerine hafif et ve derisiz kümes hayvanlarını ve yemeklik yağların yerine az yağlı yoğurt seçin. Diyetteki bu değişiklikler, safra kesesi krizi riskini azaltır ve sağlıklı bir kiloyu korumanıza yardımcı olur.
2- Daha fazla lif tüketin
- Kepekli tahıllar, meyveler ve sebzeler yiyin. Sindirim sürecine yardımcı olurlar ve safra kesesi enfeksiyonunu azaltırlar.
- Her gün mutlaka olabildiğince meyve veya sebze tüketin.
- Sandviçte mayonez veya peynir yerine domates ve salatalık gibi vitamin bakımından zengin sebzeler kullanın
- Bir bardak yulaf ezmesine bir avuç kuru kayısı ekleyin.
- Meyveler, brokoli, lahana ve tüm koyu renkli meyveler ve sebzeler sizin için iyi seçeneklerdir.
3- Bolca su tüketin
Bolca su için. Vücudunuzu sulu tutmak toksinlerin ve istenmeyen kalıntıların vücuttan atılmasını sağlar. Aynı zamanda sindirimi artırır. Ancak, fazladan kalori içerdiğinden şekerli içeceklerden ve sodalardan kaçının. Bunun yerine, bir tutam limonlu su seçin.
4- Tüm yiyecekleri yiyin
- Taze ve bütün yiyecekler, işlenmiş ve rafine edilmiş yiyeceklere sağlıklı alternatiflerdir.
- Trans yağlar, koruyucu maddeler ve diğer katkı maddeleri içeren yüksek oranda işlenmiş yiyecekleri beslenme listenizden çıkartın .
- Kraker, patates kızartması ve kek gibi paketlenmiş besin maddelerinden kaçının.
- Meyve veya sebze dilimleri, sandviçler ve filizler gibi atıştırmalıklar yemeyi deneyin.
- Bir sonraki bölümde, sizin için bazı ortak sorularımız var.
Sıkça sorulan sorular
1- Safra kesesi taşı bebeğe zarar verebilir mi?
Safra kesesi taşları ve birikintileri bebeği doğrudan etkilemese de, hastalığın sonuçları olabilir. Safra kesesinde beş saatten fazla bir süre boyunca ağrı hissederseniz veya şiddetli iltihaplanma, enfeksiyon, bulantı ve kusma semptomları yaşarsanız, sizi besleyici yiyeceklerden alıkoyacak ve böylece bebeğin büyümesini engelleyecektir.
2- Safra taşları tedavi edilmezse ne olabilir?
Safra kesesi taşları, eğer zamanında tedavi edilmezse safra kesesi ağrısı etkilerine neden olabilir. Ayrıca, kolesistit olarak bilinen durum olan safra kesesinin iltihaplanmasına yol açarlar. Nadir durumlarda, apseye neden olabilir.
Safra kesesi taşları karaciğerden safra akışına direnç göstererek safra kanalını tıkarsa, sarılığa neden olabilir. Ayrıca pankreatite neden olan pankreas sularının salınımını da etkileyebilir (pankreas iltihabı).
3- Safra kesesi sorunları hamilelik sonrası nükseder mi?
Safra kesesi sorunları doğumdan sonraki iki ila dört ay boyunca hamilelik hormonlarındaki değişkenliklerden dolayı ortaya çıkmayacaktır. Ancak bazen birkaç durum hamilelikten sonra bile safra kesesi hastalıklarına neden olabilir.
Gebelik hormonlarının doğum sonrası değişen seviyeleri.
Hızlı kilo kaybı. Hızlı bir şekilde yağ kaybettiğinizde aşırı kolesterol safra taşlarında safra taşlarına neden olabilir.
4- Safra kesesinin alınmasından sonra hamilelik mümkün müdür?
Evet, safra kesesinin cerrahi olarak alınmasından sonra hamile kalabilirsiniz. Gebe kalırsanız komplikasyon olmaz. Ancak, yeterince dinlenmelisiniz ve iyileşirken fiziksel işten uzak durmalısınız.
Hamilelikten önce ve hamilelik sırasında kilonuzu kontrol edin. Bu, zaman içerisinde herhangi bir durumu tedavi etmenize yardımcı olacak ve böylece sizi herhangi bir risk veya komplikasyondan koruyacaktır. Safra kesesi koşulları için endişelenmenize gerek yoktur, çünkü bunların oluşma şansı azdır ve aynı zamanda problemin tedavisi de vardır.
Safra kesesi sorunları hakkında başınızdan geçen deneyimleri alt taraftaki yorum bölümünden diğer okurlarla paylaşıp onları bilgilendirebilirsiniz.
