Bağışıklığı kuvvetlendiren besinler ve genel sağlıklı yaşam tarzı hiç şüphesiz bağışıklık sistemini ayakta tutan yapı taşlarından birkaçıdır.
Bağışıklık sistemi demek insanları hastalıkların tehtidine karşı mıhafaza eden, hastalıklara neden olabilecek virüs ve bakteri gibi ve kanser hücrelerini tanıyarak buna karşı bir savunma mekanizması geliştiren sisteme verilen genel bir isimdir.
Bağışıklığı Kuvvetlendiren Besinler
Görüldüğü kadarıyla yanlış beslenme alışkanlıkları bağışıklık sisteminin zayıflamasında önemli bir etken. Bu nedenle genel sağlıklı yaşam alışkanlıklarını edinmeli ve sağlıklı beslenme konusu üzerinde durmalıyız. Kuvvetli bir bağışıklık sistemi için dengeli bir karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineral tüketimi gereklidir.
Tüketilen besinlerin vücudumuzda oksijenle etkileşimi sonucu açığa çıkan serbest radikaller hücre ve doku düzeyinde tahribata neden olabilirler. Antioksidanlar serbest radikallerin bu olumsuz etkilerine karşı önleyici görev alırlar. Bu nedenle ki antioksidan gibi nice besinsel değerin hayatımızda bir yer edinmesi önemlidir.
Güçlü Bağışıklık Sistemi İçin Gerekli Vitaminler
A, B, C ve E vitaminleri bağışıklığı güçlendirmek noktasında akla gelen ilk vitaminlerdir. Bu vitaminlerin hususiyetleri hakkında bilgilerden biraz bahsedecek olursak;
- A vitamini: Tümör oluşumuna karşı etkisi, bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan savunma hücrelerini(akyuvar) güçlendirmesi, antikor yanıtını kuvvetlendirmesi gibi birçok immün işlevi destekleyici olayda rol alır. Viral enfeksiyonlara karşı koruyucu özelliği olan A vitamini ihtiyacı balık yağı, yumurta, süt gibi besinlerden karşılanabilir.
- B6 vitamini: Eksikliği bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir.
- Folik asit –B12 vitamini: Yetersizliği, enfeksiyonlara karşı savaşçı özellikteki hücrelerin hem sayıca azalmasına hem de işlev kaybına neden olabilir. Yeşil yapraklı olan sebzeler folik asit içeriğiyle biliniyor. İşte bu noktada ıspanak başı çekenler arasındadır. Kuru baklagiller de folik asit içeren besinler grubuna dahil. Balık, yumurta, tavuk, kırmızı et, süt ve süt ürünleri de B12 vitamini içeren besinler içinde bulunur.
- C vitamini: Virüs ve bakteri karşıtı özelliği ile hastalıklardan korunmada önemli bir aracı. İnsan bağışıklığını kuvvetlendiren besinler arasında olan kavun, maydanoz, yeşil biber, kiraz ve turunçgiller bu viyamine örnekler arasında yer almaktadır.
- E vitamini: Yukarıda da bahsetmiştik hücre ve doku hasarı yapabilen serbest radikallerdendir. Bu serbest radikallerin hareketlerini kısıtlayan önemli bir güç E vitaminidir. E vitamini açısından susam, fıstık, ceviz, badem, soya ve benzeri yağlı tohumlar önemli gıdalardır.
Güçlü Bağışıklık Sistemi İçin Gerekli Besinler
Barındırdıkları antioksidanlar sayesinde bağışıklığı güçlendiren besinler içinde önemli bir konumda yer alan meyve ve sebzeler incelendiğinde;
- Domatesin içeriğinde bulunan likopen ile sindirim sistemine faydalıdır. Hem mesane, prostat, meme, serviks ve deri kanserine yakalanma riskini azaltır.
- Turunçgiller meyveleri karoten içeriğiye kansere karşı önemli yararlı vardır.
- Brokoli, lahana, karnabahar gibi bitkisel gıdalar, içeriğinde olan glukozinolatlar ile kanserden korunmaya yardımcıdır.
- Keten tohumu içinde olan lignan ile akciğer ve meme kitlelerine karşı önleyici etkisi vardır.
- Sarımsak ve soğan tümör hücrelerinin artışına engel olurken, serbest radikallerin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Hem kolesterol seviyesini azaltırken bağışıklığı kuvvetlendirir.
- Meyve, sebze, çay ve kakao enfeksiyonlar neticesinde çıkan hastalıklara karşı koruyucudur. Hem ishal ve ülser oluşumuna ve hatta kansere karşı önleyici etkileri vardır.
Bağışıklığı Kuvvetlendiren Besinlerin Vitamin Değerleri Nasıl Korunabilir?
Tüm besin kaynaklarında olduğu gibi meyve ve sebzeler için de vitamin gibi değerlerin korunması önemlidir. Çünkü bu besinsel değerler aracılığı ile sağlığa yararlı etkiler söz konusu oluyor. Tüketim esnasında meyve ve sebzelerdeki vitamin kaybına engel olabilmek adına birtakım uygulamalar hayata geçirilebilir.
Mesela, kabuklu meyve ve sebzelerde vitamin yoğunluğunun kabuk kısmında daha fazla olduğu görülür. Bu nedenle mümkünse kabuğun(az veya çok, damak tadınıza kalmış:D) meyve ve sebzelerin iç kısımları ile beraber tüketimi sağlanmalıdır.
Meyve ve sebzeler pişirilecekse bunun olabildiğince az su ile pişirilmesi ve tencere kapağının da bu esnada kapalı olması gerekir. Pişirme işlemi bittikten sonra suyun yine kullanılabilecek diğer çorba ve benzeri yemeklerde tercih edilmesi sağlıklıdır.
Sebzeler pişirilmeden hemen önce irice kesilmeli, mümkünse pişirilmeden çiğ olarak tüketilmelidir. Belki de en önemli uygulamalardan birisi, bağışıklığı kuvvetlendiren besinler arasındaki bu meyve ve sebzelerin mevsimine uygun tüketimi olacaktır. Sofralarda yerini alacak bu lezzetlerin mevsimine uygun kullanımı da önemlidir.
Bağışıklığı Nasıl Güçlendirebiliriz?
Bağışıklık sisteminin ayakta kalması için sağlıklı beslenmenin önemli bir konumda olduğunu birçok kez duymuşuzdur. Bağışıklığı kuvvetlendiren yiyecekler ve besinlerle ilgili bazı öneriler ile devam edelim.
- Brokoli, karnabahar ve benzeri sebzeler tek başlarına tüketilebildiği gibi etli yemeklerin yanında daha da fazla tercih edilebiliyor. Bu noktada bir de sarımsak işin içine dahil olursa antioksidan zenginliği oluşturularak öğünlerden elde edilecek yarar arttırılabilir.
- Lifli gıda takviyesi noktasında Turunçgillerin suyu kadar kendisinin de tüketimi oldukça önemlidir.
- Soğuk kış aylarında çeşitli antioksidanların vücuda alınabilmesi için salatalar önemli besin kaynaklarıdır.
- Kuru baklagillerin(mercimek, kuru fasulye, nohut gibi) salatalar ile birlikte tüketimi, damak tadına hitap eden sağlıklı alışkanlıklar olarak hayatımızda yer edinebilir.
- Özellikle ev yapımı yoğurt ve kefir gibi probiyotik gıdaların tüketimi oldukça önemlidir.
- Yine mevsimine uygun balık tüketimi de güçlü bir bağışıklık sistemi için önemli besinsel tavsiyeler arasında.
- Beyaz ekmek tüketimi sınırlandırılarak bunun yerine tam tahıllı ekmeklerin tercih edilmesi sağlanabilir.
- Vücudumuzun büyük bir bölümünün sudan oluştuğu ve gerekli yaşamsal fonksiyonların devamlılığı için suyun gerekli olduğu biliniyor. Bu noktada en azından 1.5-2 litre su tüketimi olmalıdır.
- Ihlamur, zerdeçal, ekinezya, kuşburnu ve zencefil çayı gibi bitki çayları tüketimi sağlanmalıdır.
Sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir gün dileği ile…
