Manyetik rezonans MR görüntüleme işlemini gerçekleştiren cihazlar genel olarak iki ucu açık silindir görünümüne sahip kapalı sistemlerdir. Ayrıca yanları açık sistemler de mevcuttur. Bu nedenle yer yer “Kapalı MR” ifadelerine yer vererek manyetik rezonans görüntüleme ile ilgili birkaç bilgiyi sizlerle paylaşmaya çalışacağız.
Teknoloji dünyasındaki önemli ilerleme hiç şüphesiz sağlık sektörünü de olumlu etkiliyor. Günümüzde hastanelerde kullanılan görüntüleme yöntemleri teknolojinin getirmiş olduğu, hastalık teşhisinde önemli bir yeri olan sistemlerdir. Manyetik rezonans MR görüntüleme de bunlardan biridir.
Manyetik rezonans görüntüleme ya da kısaltılmış ismi ile MR tıp dünyasında yer alan çok etkili görüntüleme tekniklerinden birisidir. Bu görüntüleme sayesinde kişilerin vücuttaki doku ve organlarında incelemesine detaylar elde etmek mümkündür.
MR Nedir? Manyetik Rezonans MR Ne İşe Yarar?
Manyetik rezonans olarak adlandırılan ancak toplum arasında daha çok MR olarak bilinen bu yöntem temelde bir görüntüleme tekniğidir. Bilgisayar tarafından dalgalar üretilerek kişinin vücuduna iletimler sağlanır. Bu dalgalar neticesinde bireyin doku ve organlarına dönük bilgiler elde edilir.
Röntgen ve bilgisayar destekli görüntülemeye kıyasla MR sayesinde daha ileri derece görüntüleme sağlanır. “Manyetik rezonans MR ne işe yarar?” sorusuna ise verilebilecek cevaplardan birisi budur. Örnek verdiğimiz görüntüleme yöntemlerine kıyasla MR ile daha farklı ve çok sayıda bilgi elde edilebilir.
Kapalı MR cihazı ile görüntülemenin işleyiş süreci belirli aşamalar ile sağlanır. Genellikle silindir şeklinde görünüme sahip olan kapalı bir sistem bulunur. Ancak kimi hastanelerde açık MR sistemlerinin bulunması da mümkündür. Orta kısmında bireylerin uzandığı mıknatıslı bir alan vardır. Kişi buraya uzandıktan sonra görüntülemenin yapılacağı asıl alana doğru sistem sayesinde ilerletilir.
Sonrasında ise bilgisayar tarafından dalgalar üretilir. Bu dalgalar yani sinyal, vücutta bulunan yağ ve su moleküllerindeki çekirdeğe iletilir. Kişiler bu incelemeler sırasında radyo dalgalarını asla hissetmez ve kişide herhangi bir ağrı oluşmaz.
Kişilerin kapalı MR işleminin neden gerçekleştirildiğini ya da neden çekildiğini tam olarak anlayabilmesinin yolu ” MR Görüntüleme Ne İşe Yarar?” sorusunun cevaplarından geçiyor galiba. MR’ın diğer görüntüleme tekniklerine göre daha detaylı bilgi sağladığından bahsetmiştik.
Bu işlemin temelinde bireylerin hastalık durumunu tespit etmek yatmaktadır. Tedaviyi ve sonrasındaki adımları belirlemek adına bu görüntülemenin yapılması gerekir. Özellikle MR’ın kullanıldığı vücut bölümleri:
- Beyin ve omurilik
- Kemikler ve eklemler
- Memeler
- Kalp ve damarlar
- Karaciğer, rahim ve prostat MR ile görüntülenebilir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme Aşamaları
İlk defa bu tarz bir görüntüleme işlemine alınacak kişiler tereddüt içerisinde bulunabilir. Ancak sanıldığının aksine Manyetik rezonans MR görüntüleme oldukça basit bir işlemdir. Manyetik rezonans görüntüleme aşamaları:
- MR aletinin orta kısmında bulunan yere uzanılır, yatılır.
- Görüntüleme işlemini sağlayan uzman başka bir odadan işlemi başlatır.
- Hasta, sistem sayesinde görüntülemenin yapılacağı alana doğru ilerletilir.
- Kapalı MR korkusu olan ya da kapalı alanda kalmaktan korkan kişiler var ise bunu doktora belirtmelidir.
- Gönderilen radyo dalgaları asla kişi tarafından hissedilmez. Bu işlem sonunda kişide ağrı meydana gelmemektedir.
- İşlem süresi hastalığa yönelik incelemeye göre farklılık gösterir.
- Hastanın yapması gereken tek şey hareketsiz bir şekilde işlemin bitmesini beklemektir.
Her tedavi ya da gerçekleştirilecek işlem öncesinde kişilerce önlemler alınmalıdır. Doktorların verebileceği tavsiyelere sağlanan uyum hem yapılan işlemin amacına yönelik etkisini arttırmak aynı zamanda olumsuz durumların da oluşumunu önlemek için gereklidir. Eğer Manyetik rezonans MR çekimine karar verildiyse işlem öncesinde doktorlara verilmesi gereken bazı bilgiler bulunur.
Bunlar arasında: Böbrek ve karaciğerde bulunan herhangi bir problem, varsa son zamanlarda geçirilmiş ameliyat, herhangi bir besine ve/veya duruma karşı alerji ya da astım, hamilelik ihtimali/ hamile olma, vücutta bulunan metal yapılı maddeler.
Özellikle hamile bayanların MR görüntüleme işlemi için hekimlere hamile olduklarına dair bilgilendirmede bulunmaları gereklidir.
MR görüntelemeye Neler Engel Olur?
Manyetik rezonans MR görüntülemesi yapılırken metal maddeler sistemi olumsuz etkilemektedir. Kişinin geçirmiş olduğu ameliyatlara, yaralanmalara bağlı olarak bu ve benzeri maddeler vücudunda bulunabilir. MR’a girmeyi engelleyen metal maddelerden bazıları:
- Eklem protezleri (metal),
- Yapay kalp kapakçıkları,
- İmplante edilmiş sinir stimülatörü,
- Kalp pili,
- Metal klipsler,
- Koklear implantlar,
- Mermi, şarapnel parçası.
Geçirilen ameliyat sonucu ve/veya yaralanmalara bağlı olarak vücudunda bahsedilen maddeler bulunan kişiler bu konuda doktoru bilgilendirmelidir.
Günlük yaşantımızda takı ve benzeri aksesuarlar kullanılabiliyor. Ancak kapalı MR çekimi uygulanacak bireylerin üzerinde takı (küpe, kolye, bileklik vs.) ve benzeri aksesuarlar bulunmamalıdır. Aynı zamanda kemer de tercih edilmemelidir. Kimi zamanlarda iç çamaşırlarda bulunan kopçalar da işleme engel olabilir.
Mr Kaç Dakika Sürer
Evet röntgen ve bilgisayarlı tomografi (BT) taramalarının aksine olarak MR çekimi sağlığa zararlı bir radyasyon kullanmaz. Me çekiminde taranan alanın boyutuna ve çekilen görüntü sayısına bağlı olarak bu süre 15 ila 90 dakika arasında sürer ve ağrısı olmayan bir işlemdir.
Manyetik rezonans görüntüleme işlemine alınacak kişiler çekim sırasında özel kıyafetler giyerler. Bu sayede işlemin daha sağlıklı gerçekleştirilebilmesi sağlanır. Sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir gün dileği ile…
