Ergenlik döneminde ruhsal değişimler ile birlikte fiziksel değişimler olağan bir süreç olmakla birlikte beraberinde bazı sorunları yanında getirmektedir. Ergenlik döneminde psikolojik veya duygusal değişiklikler farklı şekillerde ortaya çıksa da genellikle davranış değişikliği olarak ebevenyleri zorlamaktadır.
Bu duygusal değişikliklerle uğraşmak gençler için kolay bir süreç olmamakla birlikte ebeveynleride zor ve sancılı günler beklemektedir. Bu makalede, Biliyoz.com gençlerin ergenlik döneminde ruhsal değişimler ve bu değişimlerle nasıl başa çıkabileceğinizi ele alıyor.
Ergenlik Döneminde Ruhsal Değişimler
Ergenlik, bir çocuğun cinsel olarak yetişkine dönüştüğü bir süreçtir. En iyi duygusal bir roller coaster (hız treni) yolculuğu olarak tanımlanabilecek bir dönemdir. Ergenlik, hormon üretimindeki artışla başlar, bu da fiziksel ve psikolojik değişikliklere yol açar. Hormonal değişikliklerin beyin, kemikler, deri ve cinsel organlarının gelişimi üzerinde doğrudan bir etkisi vardır. Ayrıca ergenlik döneminde büyük duygusal tetikleyicilerden biri olan libido uyarılır.
Kızlar 10 ila 11 yaşlarında ergenliğe girerken, erkekler 11 veya 12 yaşına bu döneme ulaşır. Bununla birlikte, hem erkek hem de kızlarda ergenliğin erken veya gecikmeli bir başlangıcı olabilir. Biyolojik veya bedensel değişiklikler erkekler ve kızlar için farklı olsa da, duygusal ve bilişsel değişiklikler aşağı yukarı birbirleri ile aynıdır. Bu değişiklikler aynı zamanda hem genç erkek hem de kızların yaşadığı ruh hali değişimlerine neden olur. Sayısız duyguya ek olarak, çocukların vücutlarını ve duygularını etkileyen aktif hormonlar sayesinde kim oldukları ve yaşadıklarını sorgulamaya başlarlar.
Bu dönemde savunmasız olan gençler ebeveynlerinden alacakları yardım ve rehberliğe ihtiyaç duyarlar. Kolay bir süreç olmasa ergenlik döneminde ruhsal değişimler ile başa çıkmak için onları dinleyecek velilerin her zaman yanlarında olmalarına ihtiyaç vardır.
Ergenlik Sorunları ve Çözümleri
Bir ebeveyn olarak, çocuğunuzun o dönemde neler yaşadığını ve ona nasıl yardımcı olabileceğinizi anlayarak, ergenliği çocuğunuz için daha eğlenceli ve daha az stresli hale getirebilirsiniz. İşte çocuğunuzun ergenlik döneminde yaşayacağı duygusal değişikliklerin bir listesi.
Ergenlikte Fiziksel değişiklikler
Ergenlik başlangıcı, vücutta fiziksel gelişimini tetikler. Bu değişiklikler, hem kızlarda hem erkeklerde farklılıklar gösterir. Fiziksel değişimler ise duygusal değişimlere yol acar.
- Hem erkekler hem de kızlar kilo almaya başlar ve daha geniş omuzlar ve daha güçlü kaslar geliştirmeye başlar.
- Kızların adet görebilir, erkeklerde ise cinsel organlarında gelişim gözlenir. Aynı zamanda iki cinste de tüylenme başlar.
- Beyin gelişimi de ergenlik döneminde meydana gelen en önemli biyolojik değişikliklerden biridir.
- Sivilcelenme ise ergenlik dönemine giren geçler için kaygı vericidir.
Erkeklerde yaşanan olgunlaşma, çocukların okulda alay konusu olmasına ve akran baskısına neden olabileceği gibi yaşanan bedensel değişimler çocuklar içinde kafa karıştırıcı ve korkutucu olabilir. Farkındalık eksikliği, çocuklarınızda yanlış bir şey olduğunu düşünmelerine ve utanç duymalarına neden olabilir.
Ergenlikte Duygusal Dalgalanmalar
Ergenlik döneminde ruhsal deşiğimler arasında duygu ve durum dalgalanmaları gençler arasında yaygındır. Çoğu zaman, duygularındaki ince değişiklikler, vücutlarındaki hormonal değişikliklerden kaynaklanır.
Ergenlik geçiren gençler savunmasızdır. Sinirlenebilir, kolayca uyarılabilir ve aşırı duygusal olabilirler. Aptalca bir konu gibi görünen şeyler için saatlerce ağlayabilirler ve bir yetişkinin can sıkıcı bulabileceği bir şey hakkında heyecanlanabilirler.
Öfke, gençlerin güçlü hissettikleri duygulardan biridir. Öyle ki bazen senden nefret ediyormuş gibi hissedebilirler. Kısa bir süre içinde farklı duyguları deneyimlemek ezici ve kafa karıştırıcı olabilir. Bu saldırganlık, kimi zaman şiddet olarak ortaya çıkan hayal kırıklığına ve öfkeye yol açar.
Nasıl başa çıkılır
Sağlıklı bir yaşam sürmek için duygusal olgunluk gereklidir. Duygusal zeka ile doğmayız ancak bunu geliştirebiliriz. Bir ebeveyn olarak, çocuğunuzun yaşadıkları duyguların akışı ile baş etmesine yardımcı olmak sizin sorumluluğunuzdadır.
Bu duygusal değişikliklerin büyük ölçüde hormon seviyelerindeki değişikliklerden kaynaklandığını unutmayın. Yani çocuğunuzun gösterdiği aşırı ruh halleri genellikle değişken hormon seviyesinin bir sonucudur. Kesinlikle şımarıklık değildir.
Ruh hali değişimleri ile başa çıkmanın en iyi yolu, sakin bir şekilde dinlemek ve zıt bir tepki vermemektir. Zıt ve ters tepki ile karşılaşan ergenler içe kapanıp sizden uzaklaşabilirler. Çocuğunuz sizle iletişime geçerse kesinlikle geri dönmeyin. Çocuklarınızın yaşadığı sorunları dinleyin ve onunla iletişimde kalın. Bu yöntem çocuğunuzun sakinleşmesi için önemlidir.
Suçlayan bir ton kullanmadan yaptıkları veya söyledikleri hakkında konuşun ve ortamı yumuşak tutun. Bunalmış veya şaşkın hissettiklerinde sizinle her zaman konuşabilecekleri hissini ona yürekten verin.
Ergenlikte Kimlik Krizi
Ergenlik döneminde kişi ne çocuk ne de yetişkindir. Çocuklar bu döneminde yeni duygular yaşamaya başlar. Vücutlarındaki değişikliklerin bilincinde olurlar. Bu durum özellikle erkeklerden daha hızlı değişim gösteren kızlar için geçerlidir.
Gençler kendi öz değer duygularını beden imajlarıyla ilişkilendirmeye ve bedenlerini başkalarıyla karşılaştırma eğiliminde olabilirler. Ne sevdiklerini ve neyi sevmediklerini öğrenmeye başlarlar. Kendilerini daha iyi tanımak ve onları neyin benzersiz kıldığını anlamak için farklı şeyleri denemenin zamanı gelmiştir.
Kim olduklarını anlamaya çalışmak aynı zamanda içlerinde yaşadıkları baskısının da bir sonucudur. Kiminle rahat olduğunu, nasıl eğlendiğini, nelere yöneleceğine büyük ölçüde bu dönemde karar verirler.
Nasıl başa çıkılır
Ergenlik döneminde ruhsal değişimler ile başa çıkmak kimi zaman sizi yorabilir. Bu aşamada ergenler ailelerini örnek alabileceği gibi dışarıdan da kendilerine bir rol model geliştirebilirler ki büyük ölçüde bu rol model dışarıdan gelir.
Davranışlar değişir, size benzemekten çıkarlar ve farklı karaktere bürünürler. Basit bir ifadeyle, çocuğunuzun kişisel gelişim için arayabilecekleri bir rol modeline ihtiyacı vardır.
Çocuğunuzla iyi bir ilişkiniz varsa, sizin ya da eşiniz gibi olmak isteyebilir. Çocuğunuz bağımsız veya asi ise, rol modelleri için dışarıya bakabilir ve bu tipik bir özelliktir. Seçimlerinden ve ev dışındaki önemli ilişkilerin farkında olmanız ve gerektiğinde rehberlik etmeniz ergenleriniz için önemlidir.
Onlara en iyi arkadaş olmak için kendi kişisel gelişim sürecinizi de tamamlamış olmanız onların bu durumlarını takip etmeniz ve bol bol okumanız dinlemeniz izlemeniz gerekir. Aksi taktirde sorunlarla başa çıkma sürecinde çuvallayabilirsiniz.
Ergenlikte Yalnızlık
Ergenlik döneminde ruhsal değişimler içerisinde yer alan diğer bir konu ilişkiler üzerinde yaşanan değişimlerdir. İlişki dinamikleri ergenlikten hemen sonra değişir. Çocuğunuz arkadaşlarınızla sizden daha fazla zaman geçirmeye başlayabilir. Hatta sizlerle aynı ortamda bulunmak istemeyebilir ve arkadaşları sizden daha değerli olabilir.
Bir ergen için hem arkadaşlar hem de aile önemlidir. Ailelerin rehberliği ile arkadaşlarının kabul edilmesini isterler. Bu sebeple onları seçim yapmak durumunda bırakmamak gerekebilir. Bu durum gerilimi arttırır ve onları kontrol altında tutmak isteyen kötü aile konumuna düşebilirsiniz.
Nasıl başa çıkılır
Ergenler her zaman yetişkinlerin yapmasını istedikleri şeyleri yapmayabilir. Bazen asi ve saygısız görünebilirler. Ergenler bağımsızdır ve kendi kararlarının doğru olduğuna inanırlar.
Bağımsızlıklarını tamamen reddetmek yerine, kontrol edebileceğiniz işbirliğine dayalı bir ilişki yaratmaya çalışmak en doğru adımdır. Onlara sorumluluk ve artık çocuk olmadıkları için ne beklendiğini öğretin. Ayrıca arkadaşlarıyla zaman geçirmelerine izin verin, ancak kötü şeylere sapmalarını önlemek için faaliyetlerini denetleyin.
Ergenlikte Rededilmek
Hormonal değişiklikler ergenlik döneminde ruhsal değişimler ile yakından ilişkilidir. Çocukları belirli şeylere karşı son derece hassas hale getirir. Yüzlerindeki küçük bir sivilce büyük bir felaket gibi görünebilir. Bir kız veya erkek tarafından reddedilmek dünyanın sonu gibi hissetmelerine neden olabilir.
Nasıl başa çıkılır
Aşırı duygusal bir gençle uğraşırken soğukkanlılığınızı korumak zordur. Duygusal olarak hassas gençler duyguları tarafından kolayca bunalırlar ve mantıksal akıl yürütmeyi kavrayacak durumda değildirler. Ebeveynler olarak bu durumda onlara danışmanlık yapmak oldukça zordur.
Yine aynı yere geleceğiz belki ama içinde bulundukları durumu anlamak biz donanımlı ebeveynler için zor değildir. Onları dinlemek veya geçmişten örnekler vermek onların rahatlamasına neden olacaktır.
Şimdi hatırlıyorum da o dönemleri Allahım ne kadar salakmışım diyorum kendime. Sanırım onları anlatmaya kalksam binlerce makale çıkardı. Neyse biz dönelim Ergenlik döneminde ruhsal değişimler ile ilgili yazımıza.
Ergenlikte Kararsızlık
Ergenler ne yetişkin ne de çocuktur. Bu nedenle, gençler genellikle nereye ait oldukları ve nasıl tavır almaları gerektiğini karıştırılır. Çocukluktan gençliğe geçtiği bu dönemlerde korku, güvensizlik ve çaresizlik gibi duygular hissederlerken büyümenin verdiği etki ile yapamadıklarını yapma hissi ile kararsızlık içinde kalabilirler.
Ergenlik döneminde ruhsal değişimler aslında tamamen büyüme ile ilgili ortaya çıkan sorunlardır. Çocukların da büyüdükçe belirli bir şekilde davranmaları beklenir. Onların da sorumlulukları alması gerektiği ebeveynler tarafından düşünülür. Beklentilerdeki değişim onlar için çok fazla kafa karıştırıcı olabilmektedir.
Nasıl başa çıkılır
Değişim iyi bir şeydir, ama birine yüklenildiği zaman değil. Ergenliğin aşamalı bir süreç olduğunu anlayın ve bu aşamada kısmen çocuk ve kısmen yetişkin olan biriyle uğraştığınızı unutmayın. Onları bir çocuk olarak görmeyin ve bir yetişkin gibi davranmalarını beklemeyin. Ergenlik başladıktan sonra çocuğunuzun otomatik olarak bir kalıba girmesi beklemeyin.
Yavaş yavaş beraberinde gelen değişikliklere ve beklentilere uyum sağlamalarına yardımcı olun. Onlara küçük sorumluluklar verin, ancak ilk seferde doğru yapmalarını beklemeyin. Onlara bu role yavaş ve kademeli olarak uyum sağlamaları için zaman verin.
Ergenlikte Cinsel Duygular
Ergenlik döneminde ruhsal değişimler bazı hormonlarının yükselmesi, çocukların cinsel duygulara sahip olmasına neden olur. Cinsel olgunluk, çocuğunuzun daha önce sahip olmadığı yeni duygu ve fikirlere yol açar.
Ayrıca, cinsiyete özgü tavırlar geliştirmeye başlayabilirler. Örneğin, küçük kızınız giyinme, makyaj ve diğer kadınsı şeylere ilgi göstermeye başlayabilir. Ancak bunlar kişilik özelliklerine göre büyük farklılıklar gösterir. Çocuğunuz cinsel yönelimi ve cinsiyet kimliğini de araştırıyor olabilir.
Çocuklarınız romantik ilişkileri düşünmeye başlayabilir. TV’de romantik bir sahne izlediklerinde uyandırılabilir ve karşı cinsten etkilenebilirler.
Nasıl başa çıkılır
Ergenlik, çocuğun cinsel olarak olgunlaşmaya başladığı zamandır. Ancak bu çocuklarınızın cinsellik yaşamayı düşündüğü anlamına gelmez. Ancak bu konu hakkında bilgilerin verilmesi en doğru yöntem olacaktır.
Toplum olarak bu gibi değeri çocuklarımızla direk olarak paylaşmaktan kaçınırız. Yalnız çocukların bu konular hakkında sürekli konuşan ergenlerden oluşan sosyal bir çevresi olduğu unutulmamalıdır. Yanlış bilgilerle donanmak yerine bu konuların bir büyük tarafından netleştirilmesi veya bu durumda bir uzmandan destek alınması akıllıca olacaktır.
Ergenlerde duygusal değişiklikler doğal değildir. Ancak, sert olduklarını ve zararlı davranışlarla meşgul olduklarını, okulla mücadele ettiklerini veya hem evin içindeki hem de dışındaki ilişkilerle mücadele ettiklerini fark ederseniz, profesyonel yardım almayı düşünmelisiniz..
Ergenlik döneminde ruhsal değişimler ile ilgili bizlerle yaşadıklarınızı ve bu sorunlarla nasıl başa çıktığınızı anlatmak ister misiniz? Emin olabilirsiniz ki sizden aldığımız birliler bir çok ebeveyne fikir verecektir.
Kaynak: Momjunction
