Metabolizma Nasıl Hızlandırılır? Metabolizma demek vücut hücrelerinin enerjiyi yakma hızdır. Vücudumuzun her hücresi farklı bir şekilde ve hızda enerjiyi harcamaktadır.
Sağlıklı bir yaşam denilince bunun başında doğru beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak gelir. Çünkü bunlar vücuda doğru metabolizma düzenini kazandırır. Kişilerin yapısına göre uygun metabolizma hızına sahip olmak hem ideal kilo için hem vücut sağlığını için oldukça önemlidir.
Hususen çok hareket etme imkanı olmayan kişilerde buna paralel olarak metabolizmada yavaşlamaktadır. Böyle olunca da hem kilo alımı hem bölgesel yağlanmalar kaçınılmaz oluyor. Bu durumda olanlar da metabolizma nasıl hızlandırılır sorusuna cevap arıyorlar.
Metabolizma Nedir?
Bizler vücudumuza aldığımız her gıda maddesi devamlı bir şekilde yapım ve yıkım süreçleri neticesinde ya enerjiye olur ya da vücudumuzun bir yapıtaşı olarak hücrelerimizin yapısına dahil olur. Devamlı olarak vücudumuzda yapım ve yıkım meydana gelmektedir. Tüm bu faaliyetlerin geneline metabolizma denilmektedir.
Çocuklar gibi henüz büyüme yaşında olanlarda yapım olayı yıkımdan daha fazla olduğundan, metabolizma yapım yönünde hareket eder. Büyümeye odaklı metabolizmaya anabolizma denilir.
Yaşlı olanlarda ise yıkım olayı yapımdan daha çok olur. Yaşla birlikte doku kayıpları ve kas erimesi gibi hastalıklar çıkar. Bu durumda yıkım hâkim ise bu metabolizmaya katabolizma denilir.
Yukarıda geçtiği üzere anabolik ve katabolik hareketlerin arasında oluşan denge metabolizmayı oluşturur. Bu noktada vücudumuzun sağlığının sürekliliği için asgari düzeyde işleyen yapım ve yıkım hareketlerinin dengesine ise bazal metabolizma denilmektedir. Kişilerin hareketliliğine, yaşına, cinsiyetine, kas yapısına bağlı olarak yapım ve yıkım olayları farklılaştığından metabolizma hızı kişiden kişiye değişmektedir.
Metabolizma Hızını Belirleyen Etkenler
Metabolizma nasıl hızlandırılır sorusuna cevap olarak pek çok unsur bulunduğunu söyleyebiliriz. Bunlar;
- Kişilerin bulunduğu yaş aralığı metabolizmayı direk etkiler.
- Kadın ve erkeklerde fizyolojik yapının farklı olması ve hormon sistemi farklılığı etkiler.
- Vücuttaki kas kütlesinin artması veya azalması metabolizmayı direk etkiler.
- Kişilerin vücut ağırlığı buna bağlı olarak yapım ve yıkım farklı olur
- Günlük fiziksel yapılan aktivitelere göre enerji harcanır buna bağlı yıkım olur.
- Kişilerin beslenme alışkanlıkları, vücuda nasıl enerji geleceği ve sindirim önemlidir.
- Kişilerin psikolojik durumları, stres ve depresyon vücudun çalışmasını etkiler.
- Kişilerin sağlık durumları, hastalıklar metabolizmayı direk etkiler.
Metabolizmayı Nasıl Hızlandırabilirim
Çeşitli aktiviteler yaparak metabolizmayı hızlandırmak mümkündür. Buna göre aşağıda belirtilen yöntemlerim metabolizma hızını arttığı gözlemlenmiştir.
Protein Tüketimini İhmal Etmeyin. Günlük olarak yeteri kadar protein aldığınızdan emin olunuz. Protein almak toklukların uzun süreli olmasına yardımcı olur hem metabolizmanın harcadığı enerjiyi de arttırır. Bundan dolayı Süt ve ürünlerine beslenmenizde yer vermeyi ihmal etmeyiniz.
Ara öğünlerde meyve veya ekmek gibi karbonhidrat kaynağının yanı sıra süt, yoğurt veya peynir gibi protein kaynağı aldığınızda daha uzun süre tok kalacağınızda porsiyon kontrollerinizi daha rahat olur.
Güne Erken Başlayınız. Son zamanlarda yapılan araştırmalarda uyku düzeni ile obozite arasında ciddi bir ilişki bulunmuştur. Metabolizmamızın en hızlı çalıştığı zaman sabah saatleridir. Akşam saatlerinde ise metabolizma yavaşlar.
Uyandıktan sonra çok geçmeden bir saat içerisinde kahvaltınızı yapın ki metabolizmanız da sizinle birlikte harekete geçsin. Geç kahvaltı günün içindeki öğün düzeninizi de etkiler. Bu durum kilo vermeyi veya kilo korumayı zorlaştırır.
Bol Su İçiniz. Su vücudumuz için yaşamsal faaliyetleri için vazgeçilmezdir. Unutmayın ki suyun yerini hiçbir şey tutmaz. İmkanımız varsa günlük yaklaşık olarak 2-2.5 litre su içelim.
Bizler ne kadar düzenli ve olması gereken kadar su içersek o kadar hızlı bir metabolizmamız olur. Hususen soğuk su içersek (tabi ki dikkatlice) hem vücudun suyu ısıtmak için metabolizmayı hızlandırması hem de tokluk hissi oluşturması noktasında önemlidir.
Az ve Sık Besleniniz. Düzenli olarak ara öğünler yapmak, metabolizmayı hızlandırmanın güzel yollarından birisidir. Böylelikle uzun açlıklar ortadan kalkar ve metabolizma yavaşlamaz. Tükettiğiniz yiyeceklerin yağa dönüşmesi engellenmiş olur.
Ayrıca ara öğün yapmanın bir faydası da sonraki öğüne tok olacağımızdan porsiyon kontrollünü de sağlamış oluruz. Ara öğünlerde meyve, süt ürünleri yada ceviz, badem, fındık gibi yağlı tohumlar ani yeme ataklarını engeller ve tatlı krizleriyle başa çıkmayı kolaylaştırır.
Öğün Atlamayınız. Öğün atlamak yaptığımız en büyük yanlışlardan bir tanesidir. Atlamadan her gün üç ana öğün yapalım. Hatta şayet mümkünse öğünler her gün aynı saatlerde yapmaya çalışalım. Öğün atlamak uzun açlıklar oluşturduğundan metabolizma hızını yavaşlatır. Ayrıca uzun açlık sonrasında porsiyon ölçülerini ayarlamak zorlaşacağından kilo almak kaçınılmaz olur.
Düzenli Egzersiz Yapınız. Sağlıklı bir hayatın temeli olan egzersizler elbette metabolizma hızı üzerine de etkisi vardır. Her gün yapacağımız düzenli egzersizlerle beraber metabolizmanızın günlük harcadığı enerjiyi arttırarak yağ yakımını sağlar ve ideal kilonuza ulaşabiliriz.
Bununla beraber kas kütlesi artışı sağlayarak metabolizma hızlandırılmış olur. Düzenli olarak yapılan egzersiz alışkanlığı olan kişilerde bazal metabolizma hızının yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Fiziksel Aktivitenizi Artırınız. Düzenli egzersizler haricinde gün içerisindeki fiziksel aktiviteleri arttırmak da metabolizma hızına etki eder. Örneğin ara ara ayakta durmak, asansör yerine merdivenleri kullanmak, kısa mesafelerde araba yerine yürümek, toplu taşıma araçlarından bir durak önce inmek ve kalan mesafeyi yürümek gibi faaliyetler yapabiliriz. Böylelikle harcadığımız enerjiyi arttırarak kilo alma riski azaltmış oluruz.
Şok Diyetler Uygulamayın. Fazla düşük enerjili diyetler metabolizmanın yavaşlamasına neden olur. Hem bu tür diyetler sürdürülebilir olmadıklarından bırakıldığında da verilen kilonun çok daha fazlası çok kısa sürede geri alınır.
Ayrıca bu şok diyetler neticesinde yetersiz beslenme kaynaklı olarak gereken besinlerin yetersiz alımı ortaya çıkar. Şayet ideal kilonuzda olmak istiyorsanız şok diyetler yapmayın bunun yerine sağlıklı ve dengeli beslenme için gayret edin.
Metabolizma Hızlandıran Yiyecekler
Metabolizmanın hızını yükseltmek için lif içeren besinler tüketebiliriz. Zira lif enerjiyi artırırarak metabolizmayı hızlandırır. Peki lif içeren bazı besinler nelerdir? Portakal, ıspanak,brokoli,elma, greyfurt, kale, lahana, kepekli tahıllar, kabak çekirdeği, fındık, badem ve yulaftır.
Tarçın sindirim sırasında vücut sıcaklığını artırarnasıyla metabolizmanın hızını artırır ve enerji artar.Hem metabolizma nasıl hızlandırılır sorusuna vir cavap olarak çay ve kahve gibi sıcak içecekler hususen yeşil çay ve kahve, içerdikleri kafein gibi maddelerin etkisiyle metabolizma hızını artırmaktadırlar.