Hamilelik sırasında hormonlarda, vücudun yapısında ve psikolojik olarak birçok değişiklik olur. Gebelikte doğru beslenme bu süreçte hem anneye hem bebeğin sağlık durumunu ciddi manada etkilemektedir.
Zira anneler hamilelik sürecinde bütün besin depolarını bebeği için kullanır. Bu durum daha hamileliğin ilk günü ile başlamaktadır. Şayet anne yanlış bir şekilde besleniyorsa bu beraberinde sağlık sıkıntıları beraberinde getirir.
Sağlıklı bir gebelik için sağlıklı beslenmek gerekir. Çünkü annenin gebelik sırasında almış olduğu doğru besinler, bebeğinin anne karnın sağlıklı gelişmesine neden olacaktır.
Hamilelikte Beslenme
Maalesef ülkemizde gebelikte doğru beslenme yada yetersiz ve dengesiz beslenme anne ile bebek ölümlerinde önemli bir yeri vardır. Her sene ülkemizde yaklaşık 1 milyon 400 bin doğum olmaktadır. Gebelik öncesi ve gebelik döneminde yetersiz ve dengesiz beslenme sağlık sorunlarını da birlikte getirmektedir.
Hamilelerin Beslenmesi Nasıl Olmalıdır?
Yanlış beslenme hem anneye hem de bebek için tehlikelidir. Gebelikte doğru beslenme nasıl olmalı? Dünyanın en güzel haberini aldınız, hamilesiniz. Dünyaya gelecek bebeğiniz için her şeyin en iyisini, en doğrusunu yapmak istiyorsunuz.
Kafanızda sorular, nasıl beslenmeliyim, ne faydalı, ne zararlı… Hamile olan bayanlar, çevreden gelen baskılar ve tavsiyeler yüzünden yanlış beslenme içerisine girebilirler.
İki canlı taşıyorsun, kendine iyi bak, ne bulursan ye gibi yanlış tavsiyeler, anne karnındaki bebeklerin olumsuz gelişimlerine yol açabilir. Bu konuda yeterli bilgisi olmayan anne adayları, doktorlarından bilgi alıp, doktorunun tavsiyeleri ile beslenmelidirler.
Hekimlerin ortak görüşü, hamile kadınların günlük 350 kalori almasının hem anne hem de bebek için yeterli olacağını savunuyorlar.
Hamileler, aç kaldığı zaman bebeğin hareketleri yavaşlar. Bu yüzden hamile kadınlar sık ara öğünlerde yemek yemelidirler. Hamileler özel bir diyet yapmalarına gerek yoktur. Anne adayları, mineraller, karbonhidrat ve protein içeren besinleri düzenli tüketmelidir. Mineraller bebeğin beyin sisteminin gelişmesine katkı sağlar.
Karbonhidratlar ise kanın pıhtılaşmasını sağlar. Proteinler ise hücre yapısını yenilenip yapılanması sağlamaktadır. Anne adaylarının hamilelik döneminde tüketecekleri meyvelerin başında avokado gelir. Avokado lif yönünden zengin olduğu için bebeğin beyin ve sinir sitemini geliştirir. Ayrıca annenin bulantılarını azaltır.
Hamilelikte Beslenme
Gebelikte doğru beslenme konusunda bakır, magnezyum, çinko içeren besinler bağışıklık ve kalp sisteminin gelişmesinde büyük rol oynarlar. Bu yüzden ceviz ve fındık çokça tüketilmelidir. Hamile kadınlar, ağır tuzlu ve ağır tatlı yiyeceklerden uzak durmalıdır.
Kaymak türü, lokma gibi tatlılardan uzak durmak bebeklerin gelişime katkı sağlar. Yine hamile kadınların uzak durması gereken besinlerin başında kızartmalar gelmektedir. Yumurta yenilirken de az veya çiğ pişmiş olmamalıdır. Beyaz ve sarı tam pişip katı olmalıdır.
Hamileler balık yenilmesi kalsiyum açısından faydalı olduğunu biliyoruz. Ama yüksek cıva içerdiğinden kefal, levrek, lüfer, kalkan gibi balıklardan uzak durulmalıdır. Yüksek cıva içeren besinler, bebeğin ölü doğmasına sebep olabilir.
Yine pastörize edilmemiş sütler de tüketilmemelidir. Anne karnında bebeklerin nikotine maruz kalması sonucu, bebeklerin beyin gelişimini engellemektedir.
Anneleri sigara içen bebeklerin beynine oksijen daha az gitmektedir. Sigara içen anne ile içmeyen annelerin bebekleri arasında 130 gr. kilo kayıpları tespit edilmiş bir bilimsel gerçektir. Yine alkol tüketiminde, bebeklerde eklem eksiklikleri görülmektedir.
Öncelikle ilk üç ay hormon düzensizliğinizden dolayı biraz sor geçebilir. Sabah bulantıları, sinir bozuklukları… Bunlar çok normal endişelenmeyin. Bu ilk üç ayı kapsayan süreçte de bebeğinizin gelişimi için beslenmenizin çok fazla önemi yok.
Yani midenizin kaldırmayı hiçbir şeyi bebeğinize faydalı diye kendinizi zorlayarak yemeye çalışmanızın bir faydası yok. Bu süreçte leblebi, kraker ve peynir gibi atıştırmalıklar bulantınızı ve mide ekşimesi azaltacaktır.
Her ne kadar bebeğin gelişimini etkilemese de hamileliğinizin sağlıklı devam etmesi adına hazır ve uzun raf ömürlü gıdalardan uzak durun.
Aşırı yağ, tuz ve şekerden de kaçının ki tansiyon ya da hamilelik şekeri ihtimaliniz varsa sağlığınız zorlanmasın. Üç ay bittikten sonraki süreçte bebek gelişimi beslenmenizle de doğrudan bağlantılı hale gelecek. Bu yüzden hamileliğin bu evresinde beslenme ciddi bir disiplin istiyor.
Hayvansal protein ve süt ürünleri tüketimi çok önemli. Kalsiyum ihtiyacınız arttığı için süt ürünlerini ihmal etmeyin. Haftada en az üç defa yumurta, iki öğün kırmızı et, bir öğün de balık tüketilmeli ama balıktaki civa oranıyla dikkat edilerek çipra ve levrek tarzı balıklar tercih edilmeli ve sushi tarzında çiğ balık tüketiminden kaçınılmalı.
Öğünler esnasında çok fazla yiyecek tüketilmemeli, az az ve sık sık yeme kuralına dikkatle uyulmalı. Hamilelik şekeri yoksa sık sık taze ya da kuru meyve tüketilmeli.
Akşam yemeklerinde de hafif salatalar ya da zeytinyağlılar tercih edilmeli. Tüm bu kurallara uyduktan sonra küçük bebeğinizin sağlıklı bir şekilde gelişeceğinden emin olabilirsiniz. Aşırı beslenmenize gerek yok.
Sağlıklı Bebeklerin Sırrı
Gebelik sırasında anne adayları en fazla 9 ila 12 kilo arası kilo almalıdırlar. Bu kilonun da ilk 3 ayında 1.5 kilo, geri kalan aylarda da aylık 1.5 kilo olarak almalıdırlar.
Gebelik sırasında vücutta bir takım mineral ve vitamin ihtiyaçları duyulmaktadır. Bu mineral ve vitaminleri Folik Asit içeren meyve sebzeleri kullanarak sağlamış olunur.
Folik asit, taze, mevsimlik meyve ve sebzelerde, fındıkta ve özellikle ıspanakta bolca bulunmaktadır. Folik asit içeren besinler, bebeklerin sinir sisteminin gelişmesine katkı sağlayacaktır. Yine Folik asitler bolca tüketilmesine rağmen vücutta toplanmaz ve kilo aldırmazlar. Bu meyve ve sebzeleri çiğ veya az haşlanmış olarak tüketilmelidir.
Gebeliğin 3. ayından itibaren alınması gerek diğer bir mineral kalsiyumdur.
Bebeklerin kemik gelişmesinde büyük rol oynayan kalsiyum en çok et, et ürünleri, süt, süt ürünleri, balık, badem, roka ve ıspanakta bolca bulunmaktadır. Gebeler, günlük en fazla 100 gr yağsız peynir, bir porsiyon balık, 4-5 dilim ekmek ile günlük kalsiyum ihtiyaçlarını karşılayabilirler.
İsterlerse 2 su bardağı kadar yağsız süt ile de günlük kalsiyum ihtiyaçlarını karşılamış olurlar. Yine protein açısından zengin olan yumurtanın her gün tüketilmesi gerekmektedir.
Gebelik sırasında alınması gereken diğer bir vitamin çeşidi ise demirdir.
Demir eksikliği bebeklerde kansızlığa ve erken doğuma yol açar. Demir bakımından en zengin besinler Balık, et, barbunya, fasulye, nohut gibi yiyeceklerdir. Kola, çay gibi içecekler demir emilimini azaltacağı için az tüketilmelidir. Yine demir içeren besinler ile kalsiyum içeren besinler aynı anda alınmamalıdır.
D vitamini içeren besinleri de gebelerin düzenli tüketmesi gerekmektedir.
D vitamini en çok narenciye diye adlandırdığımız portakal, mandalina, limon gibi besinlerde bolca bulunmaktadır. Sindirim sisteminin düzenli çalışması ve kabızlığın engellenmesi içinde lifli besinler tercih edilmelidir. Mısır, avokado, kepekli makarna ve ekmek, bulgur bol lif içeren besinlerdir. Gebeler hazır gıdalardan, konserve türü yiyeceklerden, renklendirilmiş yiyeceklerden uzak durmalıdır. Son olarak anne adayları bolca su tüketmelidir. Gebelik döneminde doğru ve düzenli beslenirlerken birçok sağlık problemi önlenmiş olur.
Sağlıklı beslenme ve kilo kontrolünü sağlamak için tek grup besinler yerine tüm besin gruplarından yeri kadar beslenilmelidir. Sonuç olarak, hamilelik sırasında protein, mineral, lif, kalsiyum gibi bebek gelişimine katkı sağlayan besinleri düzenli olarak kullanmalıdır.
Bu ürünlerle ilgili ince ayrıntıları da hekimlere başvurularak bilgi alınabilir. Hamilelik döneminde yapılacak yanlış bir beslenme yada Gebelikte doğru beslenme olmaması bebeğin olumsuz gelişmesine hatta ölü doğmasına sebep olacağını unutmayın.
Unutmayın her durumda ve koşulda öncelikle uzman kişilerden yardım almanız ve gerekli testlere göre hareket etmeyi unutmayınız.