BT, beyin tomografisi anlamına gelmez. Bilgisayarlı tomografi cihazı kısaca BT olarak ifade edilir. BT, vücut içindeki alanların ayrıntılı bir şekilde görüntülerini almak ve taramalarını oluşturmak için gerçekleştirilen bir görüntüleme işlemidir. Uygulamada özel röntgen ışını kullanılır. Bilgisayarlı tomografi cihazı özellikleri itibariyle ayrıntılı görüntüleme imkanı sağlar.
Yapılan çekimde dairesel açıklığa sahip olan bir x ışını kaynağı vücudu çevreleyerek dönmektedir. Bu sayede farklı açılardan bir dizi x ışını görüntüsü çekilir. Çekilen x ışını görüntüleri bilgisayar ortamında birleştirilerek kemik, damar ve yumuşak dokuların görüntüleri oluşturulur.
Bilgisayarlı Tomografi Cihazı Ne İşe Yarar?
Bilgisayarlı tomografi cihazı vücuttaki hasar ve yaralanmaları teşhis etmek ve tedavilerin etkilerini kontrol etmek için bir görüntüleme yapan cihazdır. Pek çok farklı durum bilgisayarlı tomografi ile görüntüleme işlemine bir ihtiyaç hissettirmekte. Çekilen görüntüler vücut hakkında ayrıntılı bir bilgi sahibi olunmasını sağlamaktadır. Bu sayede teşhis ve tedavi süreci kolaylaşmaktadır. BT görüntüleme gerektiren durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Kemik kırıkları teşhisi,
- Kemik bozuklukları teşhisi,
- Kemik tümörleri teşhisi,
- İç organlardaki yaralanmaların belirlenmesi,
- İç kanamaların belirlenmesi,
- Tümör ve enfeksiyonların vücuttaki konumunun belirlenebilmesi,
- Ameliyat planlaması,
- Biyopsi planlaması,
- Radyasyon planlaması,
- Kanser, karaciğer kitlesi, kalp hastalığı gibi hastalıkların teşhisi,
- Kemik direnci ölçümü,
- Kanser hastalığında tedavi etkinliğinin izlenmesi,
- Kanser evresinin belirlenmesi.
Hangi Hastalıkların Teşhisinde Tomografi Çekilir?
Teşhis için bilgisayarlı tomografi cihazı ile görüntüleme yapılabilen hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:
- Beyin hastalıklarında,
- Omurga problemleri,
- Osteoporoz,
- Karın için hastalıkları,
- Kalp hastalıkları,
- Kafa içi travmaları,
- Akciğer hastalıkları,
- Kemik hastalıkları.
Bilgisayarlı Tomografi Nasıl Çekilir?
- Bilgisayarlı tomografi işlemi yapılmadan birkaç saat öncesinde yeme içmeyi kesmeniz gerekir.
- BT görüntüleme yapılmadan önce görüntü kalitesinin yükselmesi için vücuda özel bir boya verilebilmektedir.
- Hastanın giysilerinin bir kısmının veya tamamının çıkarılması gerekebilir. Bu durumda hastane önlüğü giydirilir.
- Bilgisayarlı tomografi öncesinde görüntü kalitesini bozan kemer, takı, toka gibi materyallerin vücuttan çıkarılması gerekir.
- BT işleminde hasta yatar pozisyondadır. Bazı cihazlarda hastanın yattığı masa hareketli, cihaz ise sabittir. Bazı cihazlarda ise hastanın yattığı masa sabit, BT cihazı hareketlidir.
- Hastanın sırt üstü veya yüz üstü yatması gerekebilir. İşlem sırasında hastanın hareketsiz kalması gerekmektedir. Bu pozisyonun korunması için kemer veya yastık kullanılabilir.
- Hastanın pozisyonu sağlandıktan sonra görüntüleme işlemi için radyolog kontrol odasına geçer. Hasta ile iletişim kurması içinse bir sistem bulunmaktadır.
- İşlem başlatıldığında x-ray cihazı hastanın etrafında dönmeye başlar. Dönme sırasında makineden birtakım seslerin gelmesi ve masada küçük hareketlenmeler olması mümkündür.
- X-ray cihazının dönmesi sırasında vücudun ince kesitlerinin sayısız görüntüsü çekilir.
- Gerekli olması halinde hareketsizliğin sağlanması için hastanın nefesini tutması talep edilebilir.
Bilgisayarlı Tomografi Cihazı ile Çekim Süresi
Bilgisayarlı tomografi cihazı ile yapılan çekimlerin süresi kişilerin yapısına göre değişiklik gösterebilmektedir. Lakin çoğunlukla işlemlerin gereken süre birkaç dakika ile 20 dakika arasında değişiklik gösterir. Bununla birlikte 1 saat sürdüğü de bildirilmektedir. Taramadan sonra izlenmesi gereken herhangi bir prosedür bulunmuyor. Kişiler taramanın sonunda doğrudan günlük rutinlerine dönebiliyor.
BT Çekiminden Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Bilgisayarlı tomografi cihazlarında genel çekim kuralları dikkate alınmalıdır. Çekim öncesi dikkat edilmesi gereken hususlar incelendiğinde:
- Kişinin alerji problemi ve böbrek hastalığı varsa bu konu hakkında hastaneye bilgi vermesi gerekir.
- Diyabet için ilaç kullanan kişilerin bu konu hakkında hastaneyi bilgilendirmesi gerekir .
- Bilgisayarlı tomografi işleminde x ışınları kullanılmaktadır. Çok düşük bir ihtimal de olsa bu ışınların anne karnındaki bebeğe zarar verme olasılığı mevcuttur. Bu nedenle hamile olan kadınların bu bilgiyi hastane ve doktorla paylaşması gerekir.
- Hamilelik şüphesi bulunan kişilerin bu bilgiyi doktorla paylaşması gerekmektedir.
- Tiroit rahatsızlıkları olanların doktorunu bu konuda bilgilendirmesi gerekir.
Bu içeriğin arkasında yine faydalı bir içerik olan ve başka bir görüntüleme sistemi olan Manyetik Rezonans(MR) Görüntüleme ile ilgili mkaleye tıklayarak ulaşabilirsiniz. Sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir gün dileği ile…
